Szanowni Państwo,
oddajemy dziś w Wasze ręce pierwszy „Kurier Historyczny IPN”. Kilkuletnią, doraźną współpracę Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie z redakcją „Kuriera Szczecińskiego” postanowiliśmy przekształcić w stały cykl, comiesięcznych dodatków prasowych, przybliżający dzieje powojennego Szczecina i Pomorza Zachodniego. W naszych publikacjach sięgniemy także do wydarzeń, które na stałe wpisały się w uroczystości świąt państwowych i narodowych oraz ważnych rocznic związanych z polskim czynem niepodległościowym. Oczywiście nie zabraknie też na łamach „Kuriera” wzruszających, intrygujących lub tragicznych wspomnień o osobach, które po 1945 r. znalazły swój nowy dom nad Odrą i Bałtykiem. Postaramy się opowiedzieć Państwu historie zupełnie nieznane, do których źródła i relacje znajdują się często w teczkach zdeponowanych w różnych archiwach w Polsce i za granicą.
Pierwszy „Kurier Historyczny IPN” odnosi się do historii żołnierzy Podziemia Niepodległościowego. W realiach II wojny światowej członkowie konspiracji zmagali się z dwoma okupantami – hitlerowskimi Niemcami i sowiecką Rosją. Polska i jej żołnierze zawsze wiernie stojąc u boku aliantów, mężnie i konsekwentnie walczyli za wolność swojego kraju i europejskich sojuszników. Niestety, zwycięstwo nad Niemcami nie przyniosło nam suwerenności. Wraz z Armią Czerwoną do kraju nad Wisłą przybyli przedstawiciele władz komunistycznych na usługach Józefa Stalina, reprezentujący nie polską rację stanu, a interesy sowieckie. Stąd wieloletni opór społeczeństwa, który dziś postrzegamy przez pryzmat fenomenu Żołnierzy Niezłomnych i Narodowego Powstania Antykomunistycznego lat 1945–1956. Trwanie przy nadziei o lepsze, niepodległe jutro, połączone z walką, stało się spoiwem, które scementowało Polaków w walce z reżimem komunistycznym w PRL, aż do zwycięstwa opozycji demokratycznej w 1989 r.
Marzec to także miesiąc, w którym wspominamy Polaków ratujących Żydów. Właśnie w tym czasie Instytut Pamięci Narodowej stara się przypominać wyjątkowe postaci z naszej historii. Ludzi, którzy z narażeniem życia starali się pomagać Żydom, mordowanym z całą bezwzględnością przez Niemców z powodów narodowościowych. Wielu spośród Sprawiedliwych, szczególnie tych z Kresów Wschodnich, po zakończeniu II wojny światowej zamieszkało właśnie na Pomorzu Zachodnim. Ich losy przybliżamy w drugim wydaniu książki „Jak Ci się uda uratować, pamiętaj. Relacje »Sprawiedliwych« i o »Sprawiedliwych« z województwa zachodniopomorskiego” oraz na łamach „Kuriera Szczecińskiego”.
Z poważaniem
dr Paweł Skubisz
dyrektor Oddziału IPN w Szczecinie
