„Program rozwoju Odrzańskiej Drogi Wodnej. Nowe szanse i wyzwania dla samorządów terytorialnych” – to temat drugiej konferencji konsultacyjnej dla nadodrzańskich władz lokalnych. Spotkanie odbyło się 5 kwietnia w Akademii Morskiej w Szczecinie. Do udziału w nim Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej zaprosiło przedstawicieli nadodrzańskich gmin, powiatów i województw. Podczas konferencji zaprezentowano m.in. wstępne warianty modernizacji Odry na jej granicznym odcinku.
Przypomnijmy, że pierwsze spotkanie konsultacyjne dla samorządów odbyło się na początku listopada 2017 r. we Wrocławiu. Konferencje te związane są z pracami nad Programem rozwoju Odrzańskiej Drogi Wodnej. Spotkania z przedstawicielami obszarów, na których zainteresowanie rozwojem transportu szlakami śródlądowymi jest kluczowe dla rozwoju regionów w ogóle, są o tyle cenne, że pozwalają zdiagnozować faktycznie istniejące potrzeby.
– Dzisiejsza konferencja daje znać, że użeglownienie Odry jest możliwe i trzeba je realizować – mówił w Szczecinie minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk, który otworzył spotkanie.
Jak podkreślił, opóźnienia dotyczące inwestycji na szlakach śródlądowych sięgają ok. 30 lat. Przywrócenie im funkcji transportowej jest priorytetem dla ministerstwa i rządu. Minister dodał, że zostało to potwierdzone w dokumentach takich jak strategia rozwoju dróg śródlądowych w Polsce czy strategia rozwoju transportu.
– Nie zmienia to faktu, że są to na razie tylko dokumenty – zaznaczył. – Jednak dzisiaj można mówić o pewnych sukcesach biznesowych – to przede wszystkim uruchomienie Kanału Gliwickiego i transport węgla do Wrocławia z jego użyciem. To również pilotażowe rejsy z Kędzierzyna-Koźla do Szczecina czy z Gdańska do Warszawy.
Minister mówił, że Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, w którym utworzono Biuro ds. Odrzańskiej Drogi Wodnej, jest głównym pomysłodawcą i inwestorem związanym z tworzeniem modelu rozwoju tego wodnego szlaku.
– Środowisko bardzo długo czekało na moment, kiedy rzeczywiście zostaną wskazane rozwiązania technicznych możliwości przywrócenia żeglugi na Odrzańskiej Drodze Wodnej, która jest najważniejsza z punktu widzenia transportowego dla zespołu portów Szczecin i Świnoujście – powiedział Krzysztof Woś, wiceprezes Wód Polskich. – Rzeka Odra to wielki obiekt gospodarczy o kompleksowym znaczeniu i występuje w dwóch układach infrastruktury: zarówno w gospodarce wodnej, jak i w systemie transportowym. Dlatego patrzymy na Odrę z nadzieją, że jest to ogromny potencjał, który może być wykorzystany, jeżeli zostanie odpowiednio zagospodarowany.
Rektor Akademii Morskiej w Szczecinie prof. Wojciech Ślączka podkreślał, że uczelnia prowadzi badania dotyczące transportu śródlądowego oraz budowy śródlądowych szlaków wodnych.
– Dążymy do określenia wyższej wody żeglownej – mówił rektor. – Jest to parametr kluczowy.
Prezes ZMPSiŚ Dariusz Słaboszewski przypomniał, że o sile każdego portu decyduje jego dostępność.
– Podjęta decyzja o odbudowie Odrzańskiej Drogi Wodnej będzie miała niebagatelny wpływ na rozwój zespołu portów Szczecin i Świnoujście, ale też takich portów jak Police czy Stepnica oraz portów rzecznych na południu, które są wpisane i postrzegane jako porty o międzynarodowym znaczeniu – mówił prezes ZMPSiŚ. – Model, który zostanie przedstawiony, jest tylko małym wstępem do tego, co nas czeka. Dopiero studium wykonalności pokaże, jak i co musimy zrobić.
Jak dodał, zespół portów Szczecin i Świnoujście będzie jednym z głównych beneficjentów modernizacji Odry, ale skorzysta też cała gospodarka ulokowana wzdłuż tej rzeki.
Szczecińska konferencja została podzielona na dwa panele: sesję plenarną oraz roboczą. Podczas sesji plenarnej wprowadzenia oraz przedstawienia harmonogramu prac nad projektem śródlądowych dróg wodnych o szczególnym znaczeniu transportowym dokonała Monika Niemiec-Butryn, dyrektor Departamentu Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej MGMiŻŚ. Ponadto zaprezentowano dotychczasowe ustalenia, poczynione w oparciu o prace naukowców Akademii Morskiej, dotyczące m.in. możliwości dla transportu, budowy jednostek oraz ochrony środowiska.
– Musimy mieć dobre narzędzie – po to, żeby ewentualnie można było w sposób elastyczny dokonywać modyfikacji – mówił o modelu ODW Jacek Cichocki, wiceprezes ZMPSiŚ, otwierając sesję roboczą.
Z kolei dr. inż. Bogusz Wiśnicki, ekspert ds. gospodarczego wykorzystania Odry w Biurze ds. ODW, zaprezentował uwarunkowania rozwoju portów rzecznych wzdłuż Odrzańskiej Drogi Wodnej. Za przykład wziął port w Krośnie Odrzańskim.
Wstępne warianty modernizacji Odry do wymogów klasy żeglowności Va (wyniki modelowania) – na odcinku granicznym od ujścia Nysy Łużyckiej aż do miejscowości Widuchowa – przedstawiła dr inż. Dorota Dybkowska-Stefek, szef Biura ds. ODW.
– Warianty zakładają budowę 9 stopni wodnych w dwóch kombinacjach piętrzeń – mówiła D. Dybkowska-Stefek.
Uczestnicy konferencji ze szczegółami ich lokalizacji mogli się zapoznać na specjalnie przygotowanych mapach. Byli też zachęcani do wnoszenia uwag i wypełniania ankiet (należy je zwrócić do 24 kwietnia).
Dyrektor Monika Niemiec-Butryn przedstawiła zgromadzonym Gabrielę Tomik, która została ministerialnym pełnomocnikiem ds. kontaktów z samorządami.
Opracowanie Programu Rozwoju Odrzańskiej Drogi Wodnej jest pierwszym etapem realizacji celów określonych w przyjętych przez Radę Ministrów w czerwcu 2016 roku Założeniach do planów modernizacji śródlądowych dróg wodnych w Polsce na lata 2016-2020 z perspektywą do roku 2030.
Dodajmy, że partnerami MGMiŻŚ w organizacji konferencji były Akademia Morska w Szczecinie oraz Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście.
Elżbieta KUBOWSKA
Partnerzy dodatku:
