W hali pław na terenie Bazy Oznakowania Nawigacyjnego świętowano 24 września br. jubileusz 75-lecia Urzędu Morskiego w Szczecinie.
Wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk wręczył odznaczenia państwowe, resortowe i zakładowe pracownikom, a także przedstawicielom 8. Flotylli Obrony Wybrzeża w Świnoujściu i Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej.
Za datę powstania Urzędu Morskiego w Szczecinie przyjmuje się 24 września 1946 roku. Wtedy to minister żeglugi i handlu zagranicznego nominował pierwszego dyrektora urzędu – kpt. ż.w. Jana Godeckiego.
„Rozporządzenie ministra utworzyło nowy, samodzielny organ terenowej administracji morskiej na Pomorzu Zachodnim, w miejsce działającej do tego momentu w Szczecinie Delegatury Głównego Urzędu Morskiego w Gdańsku, powołanej po okresie wojennym, w celu sporządzenia raportu na temat stanu urządzeń portowych i taboru pływającego” – czytamy na ums.gov.pl.
Od września 1946 roku zaczęły się zapisywać karty historii Urzędu Morskiego w Szczecinie. Gdy w 1947 r. zadekretowano organizację i zakres działania polskiej administracji morskiej, urząd „przejął pieczę nad portami i morskim pasem przybrzeżnym w granicach ówczesnego województwa szczecińskiego, organizując m. in. przeładunki portowe oraz remonty i inwestycje w portach”.
W 1948 roku została przyjęta nazwa Szczeciński Urząd Morski. Był to pracowity rok dla placówki. „SUM wydobył 135 wraków statków i urządzeń zalegających w wodach morskich oraz przeładował w porcie Szczecin 3 139 tys. ton towarów” – przypomina Urząd Morski na swojej witrynie internetowej.
Początek lat 50. ubiegłego wieku był okresem pracy na rzecz odbudowy portów z wojennych zniszczeń. „Rozpoczęto także pomiary batymetrii toru wodnego i prace pogłębiarskie, by w roku 1957 uzyskać głębokość 12 m na torze podejściowym do Świnoujścia, a 9,6 m – na torze Świnoujście – Szczecin”. Głębokość tę potem stopniowo poprawiano, by w 1984 r. osiągnąć co najmniej 10,5 m głębokości i szerokości w dnie 90 m na całej długości toru wodnego Świnoujście – Szczecin.
„W 1960 roku Komisja Egzaminacyjna przy Szczecińskim Urzędzie Morskim przeprowadziła pierwszy egzamin na stopień kapitana żeglugi wielkiej”. Pierwszym jej przewodniczącym został legendarny kpt. ż.w. Konstanty Maciejewicz.
W latach 60. pracowano nad zabezpieczaniem brzegu morskiego, m.in. w Dziwnowie i Międzywodziu. Uruchomiono też latarnię morską „Kikut”.
Pod koniec tamtej dekady otwarto Północny Tor Wodny do Świnoujścia dla statków o zanurzeniu 10,97 m.
W latach siedemdziesiątych powołane zostało Kolegium Dyrektorów Urzędów Morskich, które stało się organem koordynującym i ujednolicającym zasady działania wszystkich urzędów morskich.
W roku 1982 w urzędzie utworzony został pion oznakowania nawigacyjnego.
„W 1986 roku przystąpiono do trałowania Zatoki Pomorskiej w ramach prac przygotowawczych do wyznaczenia redy dla portów Świnoujścia i Szczecina. W 1989 roku rządy PRL i NRD podpisały umowę w sprawie rozgraniczenia obszarów morskich na Zatoce Pomorskiej, co było możliwe dzięki m.in. długotrwałym staraniom kadry szczecińskiego Urzędu”.
Lata dziewięćdziesiąte to początek ery elektronicznych systemów kontroli bezpieczeństwa żeglugi. Ruszyły prace nad wdrożeniem elektronicznego systemu zarządzania ruchem statków (VTS).
Na początku tego wieku Urząd Morski rozpoczyna wiele ważnych inwestycji, „w tym również takich, które stały się możliwe dzięki wejściu Polski do Unii Europejskiej”. Przede wszystkim są one związane z modernizacją infrastruktury dostępowej do portów. Zbudował też infrastrukturę zapewniającą dostęp do nowego portu zewnętrznego w Świnoujściu, gdzie zbudowano gazoport, który wraz z terminalem LNG rząd RP uznał za inwestycję strategiczną dla bezpieczeństwa energetycznego Polski.
W ostatnich latach UMS prowadzi „modernizację toru wodnego Świnoujście – Szczecin do głębokości 12,5 m”. W zeszłym roku zakończył zaś projekt Nostri Maris, czyli budowę dwóch wielozadaniowych jednostek pływających za 240 mln zł. „Supernowoczesne dwa bliźniacze statki, z podstawową funkcją lodołamacza pełnomorskiego, w codziennej eksploatacji służą do realizacji zadań statutowych Urzędów Morskich w Szczecinie i Gdyni” – czytamy na ums.gov.pl.
Statki są wykorzystywane do transportu, obsługi, wymiany i kontroli pław morskich, są także wyposażone w specjalistyczne urządzenia niezbędne do wykonywania pomiarów hydrograficznych, wraz z obróbką i opracowywaniem danych batymetrycznych. Są również zdolne do wspomagania innych służb, np. przy prowadzeniu akcji ratowniczych i przeciwpożarowych, czy zwalczania rozlewów olejowych.
Przed administracją morską w Szczecinie kolejne wyzwania. Największym będzie zapewne budowa toru podejściowego do planowanego Głębokowodnego Terminala Kontenerowego w Świnoujściu, modernizacja systemu monitorowania ruchu statków VTS. Ponadto wymienia się zakup pogłębiarki i innych nowoczesnych jednostek pływających do obsługi oznakowania nawigacyjnego i wykonywania pomiarów batymetrycznych.
(m)
