Rozmowa z Krzysztofem Urbasiem, prezesem Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA
– Z początkiem 2025 roku port Świnoujście będzie miał pierwszy na polskim Wybrzeżu terminal instalacyjny dla obsługi morskich farm wiatrowych. Umowę na dzierżawę portowych terenów podpisano w niespełna rok po ich nabyciu przez Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA. Dzięki temu unikalnemu w skali kraju projektowi ZMPSiŚ SA staje się liderem na rynku portowym w kooperacji z branżą związaną z odnawialnymi źródłami energii. Dziewięć miesięcy na przeprowadzenie procedury przetargowej, zakończonej podpisaniem umowy dzierżawy, to dużo czy mało?
– To bardzo krótki okres. W branży portowej jestem aktywny od ponad 40 lat i przyznam, że po raz pierwszy w tak rekordowo krótkim czasie udało nam się dopiąć całą procedurę. Tym bardziej że działaliśmy w warunkach, w których nie brakowało negatywnych opinii. Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA nabył kompleks nieruchomości w Świnoujściu o powierzchni 21 ha od Morskiej Stoczni Remontowej „Gryfia” w Świnoujściu 21 grudnia 2021 roku. Skorzystaliśmy z przysługującego nam prawa pierwokupu nieruchomości zlokalizowanych w granicach portów morskich, wynikającego z ustawy o portach i przystaniach morskich. Kiedy dowiedzieliśmy się o możliwości nabycia tych terenów, wiedzieliśmy od razu, że będzie to idealne miejsce na lokalizację terminalu instalacyjnego do obsługi morskich farm wiatrowych.
– Faktycznie, Świnoujście ma bezpośredni dostęp do morza, co otwiera szereg możliwości logistycznych…
– Zgadza się, Świnoujście z uwagi na swoją rentę geograficzną jest bardzo dobrze predysponowane do takich rozwiązań logistycznych. Do przetargu na dzierżawę tych terenów przygotowaliśmy się bardzo solidnie od strony dokumentacyjnej, pokazując potencjał tego miejsca w kontekście powstania tam terminalu do operacji związanych z obsługą morskich farm wiatrowych. Stąd mogę oświadczyć w imieniu moich koleżanek i kolegów z zarządu morskich portów, że jesteśmy dumni i cieszy nas ogromnie fakt, że branża OZE nas zauważyła i 13 października br. podpisaliśmy umowę na dzierżawę terenów.
– Jak będzie wyglądał nowy terminal?
– Powstaną nowe nabrzeża o długości około 485 m i dopuszczalnej głębokości 14,5 m. Będą to nabrzeża z 10 stanowiskami do wstępnego montażu wież. Do nabrzeży będzie prowadził nowy tor podejściowy o głębokości 12,5 m i szerokości 140 m. Na lądzie powstaną place składowe, co pozwoli na obsługę do 80 turbin wiatrowych rocznie o mocy 15 MW każda. Docelowo terminal będzie posiadał infrastrukturę zdolną do obsługi dużych jednostek, transportujących kluczowe komponenty farm wiatrowych, takie jak turbiny, ich wieże oraz fundamenty. Z portu będą również wypływać specjalistyczne jednostki zajmujące się realizacją zaawansowanych prac budowlanych związanych z morskimi farmami wiatrowymi.
– Na jakim etapie są prace?
– Pracujemy bardzo intensywnie. Na obecnym etapie przygotowane są wszystkie założenia pod projekt, koncepcja, analiza nawigacyjna oraz ramy czasowe projektu. Podpisanie umowy dzierżawy umożliwia dalsze niezbędne działania związane z tym zadaniem inwestycyjnym. Planujemy, że w 2025 roku terminal wejdzie w fazę eksploatacji.
– Jesteśmy zatem świadkami otwarcia nowego rozdziału w historii zespołu portów Szczecin-Świnoujście.
– Zmienność tego, co się dzieje wokół portów, wokół Polski, charakteryzuje się bardzo dużą dynamiką. Znajduje to wyraz w naszych nowych projektach inwestycyjnych zarówno tych już realizowanych, jak i tych, które rozpoczynamy, tak aby stworzyć port w pełni uniwersalny, by być przygotowanym na każde rozwiązania, każde ładunki, które mogą trafić do portów w Szczecinie i Świnoujściu.
– A czy port w Szczecinie też otwiera się na branżę offshor wind?
– Jak najbardziej. W porcie Szczecin na Ostrowie Grabowskim jesteśmy w trakcie realizacji dużej inwestycji infrastrukturalnej. Po jej zakończeniu uzyskamy nowe tereny pod działalność portową. Planujemy tam terminale związane z przemysłami offshorowymi. To również nasza odpowiedź na oczekiwania inwestorów chcących związać swój biznes z portami w Szczecinie i Świnoujściu.
– Pod tym względem zarząd portu jest w Polsce pionierem?
– Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście jako pierwszy w kraju będzie posiadał terminal instalacyjny do obsługi morskich farm wiatrowych. Podobnie jak było z budową Terminalu LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, tak i teraz nasz port stanie się pionierem na rynku portowym przemysłów morskiej energetyki wiatrowej w Polsce. Cieszymy się, że PKN Orlen wybrał port w Świnoujściu do realizacji tego unikalnego w skali kraju projektu.
– Nowy terminal to też nowe miejsca pracy.
– Rozwój portu w Świnoujściu o nowy terminal to ogromna szansa na rozwój całego regionu. Badania pokazują, że jedno miejsce pracy w porcie generuje osiem miejsc pracy w przemyśle okołoportowym. To gigantyczna szansa na dynamiczny rozwój Pomorza Zachodniego, które już dziś jest liderem w kraju pod względem przemysłu związanego z branżą OZE.
– ZMPSiŚ SA to jeden z liderów inwestycyjnych w regionie. Jakie inwestycje spółka prowadzi w tej chwili?
– W porcie Szczecin obecnie realizujemy inwestycje w rejonach: Basen Kaszubski i Kanał Dębicki. Budujemy tam nowe nabrzeża oraz modernizujemy istniejące. Pogłębiamy też akweny portowe, by zwiększyć potencjał przeładunkowy portu. W Świnoujściu trwa przebudowa bazy promowej dla usług intermodalnych oraz budowa nowego drugiego stanowiska LNG. Trwa postępowanie przetargowe na wybór inwestora głębokowodnego terminalu kontenerowego w Świnoujściu.
– Wspomnijmy o inwestycjach poprawiających dostęp do portów.
– Urząd Morski w Szczecinie zmodernizował i pogłębił do 12,5 m tor wodny Świnoujście – Szczecin. Trasa S3 łącząca Świnoujście z południem Polski i Europy na całej swojej długości będzie gotowa w 2024 roku. Jeszcze w tym roku zakończy się modernizacja połączeń kolejowych wiodących do naszych portów. Możemy zatem śmiało powiedzieć, że przenikalność i integralność wszystkich tych projektów transportowych sprawiła, że jako zarząd portów mogliśmy i możemy podejmować kolejne ambitne przedsięwzięcia i kreślić śmiałe plany rozwojowe, w których centrum jest oczywiście ładunek, bo to on determinuje nasze decyzje. Decyzje te naturalnie wpisują się w plany rozwojowe naszego kraju, myślę tu o niezależności energetycznej czy dążeniu do neutralności klimatycznej, poprzez redukcję emisji dwutlenku węgla i korzystanie z odnawialnych źródeł energii.
– Czyli za dwa-trzy lata, kiedy skończą się inwestycje, czeka nas boom gospodarczy w portach Szczecin-Świnoujście.
– Wielokrotnie wcześniej mówiłem, że druga połowa trzeciej dekady XXI wieku należeć będzie do zespołu portów Szczecin-Świnoujście. To wówczas w zauważalny sposób zaczną procentować nowe inwestycje, zarówno te nasze portowe, jak i okołoportowe łączące porty w Szczecinie i Świnoujściu z ich zapleczem.
– Dziękuję za rozmowę.
(K)
