Wzrost cen masła, skup jabłek, dostawy mleka i buraków cukrowych wziął m.in. pod lupę Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. To niektóre z dwunastu spraw z zakresu przewagi kontraktowej, jakie obecnie prowadzi.
Celem ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej jest wyeliminowanie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami działającymi w branży rolno-spożywczej. Przepisy weszły w życie 12 lipca br. Obecnie UOKiK prowadzi 12 spraw z ich zakresu.
Jedna z nich dotyczy znacznego wzrostu cen masła. W październiku Urząd z własnej inicjatywy wszczął pięć postępowań wyjaśniających. Sprawdza działania sieci handlowych, jak: Lidl Polska, Jeronimo Martins, Tesco Polska, Auchan Polska, Carrefour Polska. Postępowanie wyjaśniające prowadzone jest w sprawie, a nie przeciwko jakiemukolwiek przedsiębiorcy. Urząd wystąpił do właścicieli sklepów o przesłanie korespondencji z dostawcami masła. W tej chwili czeka na odpowiedzi.
- Po analizie przesłanych materiałów będziemy mogli ustalić mechanizmy kształtowania stawek za masło oraz sprawdzić, czy sieci handlowe nie wykorzystują silnej pozycji negocjacyjnej do wpływania na wysokość cen – tłumaczy prezes UOKiK Marek Niechciał.
Do UOKiK wpłynęło zawiadomienie dotyczące sytuacji na rynku skupu jabłek przemysłowych w okolicach Sandomierza. Pod koniec sierpnia, w ciągu zaledwie kilku godzin cena skupu owocu spadła o 20 groszy za kilogram. Podobna, nietypowa sytuacja mogła się zdarzyć również w innych częściach kraju. Sprawa jest tym bardziej istotna, że powiat sandomierski, który jest drugim co do wielkości zagłębiem sadowniczym w Polsce, ucierpiał w tym roku z powodu przymrozków. Sprzedaż jabłek przemysłowych po zbyt niskich cenach mogłaby doprowadzić do powiększenia strat sadowników.
Kolejne postępowanie wyjaśniające dotyczy relacji handlowych 15 znaczących przetwórców mleka z dostawcami. Urząd wystąpił do mleczarni o przedstawienie m.in. wzorów umów sprzedaży, dostawy lub kontraktacji mleka. Obecnie analizuje te dane.
Zawiadomienia do UOKiK nie wpływały jedynie od grup przedsiębiorców lub związków branżowych. Urząd wszczął postępowanie wyjaśniające także po sygnale od indywidualnego rolnika. Teraz sprawdza, czy producenci cukru nie stosują praktyk nieuczciwie wykorzystujących przewagę kontraktową wobec dostawców buraków cukrowych. W toku postępowania wezwano spółkę Südzucker Polska do wskazania dostawców, zasad doboru kontrahentów oraz przedstawienia obowiązujących porozumień branżowych. Trwa analiza tych dokumentów.
Wszystkie sprawy z zakresu przewagi kontraktowej prowadzi Delegatura UOKiK w Bydgoszczy. Kara za wykorzystywanie przewagi kontraktowej w maksymalnej wysokości to 3 proc. obrotu przedsiębiorcy osiągniętego rok wcześniej. Postępowanie może się również skończyć bez sankcji pieniężnej. Urząd może od niej odstąpić, jeżeli przedsiębiorca dobrowolnie zobowiąże się do zaprzestania niedozwolonych praktyk lub naprawienia ich skutków. Co ważne, sprawami związanymi z obowiązkiem zawarcia pisemnej umowy nabycia produktów rolnych od rolników zajmuje się Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.
Szczegółowe informacje na temat ustawy są na stronie http://przewagakontraktowa.uokik.gov.pl.
(mg)
Fot. Paulina Sikora
