Na żywo posiedzenie Sejmu X kadencji, 13 listopada 2023 r.
Prezydent Andrzej Duda powierzył w poniedziałek wieczorem misję tworzenia nowego rządu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu.
W poniedziałek odbyło się inauguracyjne posiedzenie Sejmu X kadencji, a także posiedzenie Senatu XI kadencji. Zgodnie z konstytucją, na pierwszym posiedzeniu Sejmu premier Mateusz Morawiecki podał rząd do dymisji.
Prezydent Andrzej Duda zapowiedział w orędziu przed tygodniem, że po analizie i przeprowadzonych konsultacjach postanowił powierzyć misję sformowania nowego rządu Mateuszowi Morawieckiemu. Wskazywał wówczas, że w wyniku wyborów parlamentarnych żaden z komitetów nie zdobył samodzielnej większości. "Tym samym zdecydowałem o kontynuowaniu dobrej tradycji parlamentarnej, zgodnie z którą to zwycięskie ugrupowanie jako pierwsze otrzymuje szansę utworzenia rządu" - mówił wtedy prezydent.
W ciągu 14 dni od powołania premier przedstawia Sejmowi program działania rządu wraz z wnioskiem o udzielenie wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
"Mamy teraz przed sobą okres tworzenia rządu i chcę wszystkich zaprosić do koalicji polskich spraw" - mówił zaś w poniedziałek w Sejmie Mateusz Morawiecki po tym, jak złożył dymisję rządu. Zaprosił też wszystkich, którzy będą budowali większość parlamentarną, aby budowali rząd, który będzie starał się teraz tworzyć.
***
Sejm X kadencji wybrał w poniedziałek pięciu wicemarszałków. Zostali nimi: Monika Wielichowska (KO), Dorota Niedziela (KO), Włodzimierz Czarzasty (Nowa Lewica), Krzysztof Bosak (Konfederacja) oraz Piotr Zgorzelski (Trzecia Droga). Kandydatka PiS Elżbieta Witek nie uzyskała wymaganego poparcia.
Sejm X kadencji zdecydował w poniedziałek, że będzie sześciu wicemarszałków. Ugrupowania zgłosiły sześciu kandydatów.
Sejm wybrał pięciu wicemarszałków: Monikę Wielichowską (KO), Dorotę Niedzielę (KO), Włodzimierza Czarzastego (Nowa Lewica), Krzysztofa Bosaka (Konfederacja) oraz Piotra Zgorzelskiego (Trzecia Droga).
Kandydatka PiS Elżbieta Witek nie uzyskała wymaganego poparcia, co oznacza, że największy klub w Sejmie, liczący 194 posłów, nie ma swojego przedstawiciela w prezydium Sejmu.
Za kandydaturą Wielichowskiej (KO) opowiedziało się 252 posłów, przeciw było 186, od głosu wstrzymało się 18.
Za kandydaturą Niedzieli (KO) opowiedziało się 257 posłów, przeciw było 185, od głosu wstrzymało się 16.
Za kandydaturą Zgorzelskiego (Trzecia Droga) opowiedziało się 267 posłów, przeciw było 184, od głosu wstrzymało się 5.
Za kandydaturą Czarzastego (Nowa Lewica) opowiedziało się 250 posłów, przeciw było 196, od głosu wstrzymało się 12.
Za kandydaturą Bosaka (Konfederacja) opowiedziało się 272 posłów, przeciw było 27, od głosu wstrzymało się 153.
Za kandydaturą Witek głosowało 203, przeciw było 252, wstrzymało się 3 posłów.
"W związku z tym, że Sejm nie dokonał wyboru wicemarszałka Sejmu, procedurę jego wyboru przeprowadzimy ponownie w późniejszym terminie" - powiedział po głosowaniach marszałek Sejmu Szymon Hołownia.
Sejm X kadencji został wybrany w wyborach 15 października 2023 r. Swoich przedstawicieli do Sejmu wprowadziło pięć komitetów wyborczych: Prawo i Sprawiedliwość, Koalicja Obywatelska PO, .N, IPL, Zieloni, Trzecia Droga Polska 2050 Szymona Hołowni - Polskie Stronnictwo Ludowe, Nowa Lewica oraz Konfederacja Wolność i Niepodległość.
117 spośród 460 posłów debiutuje w ławach sejmowych, 27 wróciło do nich po przerwie. Wyborcy zdecydowali, że w ławach poselskich zasiądzie 135 posłanek i 325 posłów.
Premier Mateusz Morawiecki złożył w poniedziałek, podczas inauguracyjnego posiedzenia Sejmu X kadencji, na ręce marszałka seniora Marka Sawickiego, dymisję Rady Ministrów.
Zgodnie z konstytucją, szef rządu składa dymisję na pierwszym posiedzeniu Sejmu nowej kadencji.
Prezydent Andrzej Duda zapowiedział w niedawnym orędziu telewizyjnym, że po analizie i przeprowadzonych konsultacjach postanowił powierzyć misję sformowania rządu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu.
Minister w KPRP Małgorzata Paprocka przekazała w poniedziałek w Studiu PAP, że po zakończeniu uroczystości w parlamencie, w poniedziałek ok. godz. 19-20 prezydent Andrzej Duda powierzy misję tworzenia rządu premierowi i Morawieckiemu.
W ciągu 14 dni od powołania premier przedstawia Sejmowi program działania rządu wraz z wnioskiem o udzielenie wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Na baczność, z ręką na sercu, w części dodając "tak mi dopomóż Bóg" - tak posłowie X kadencji składali w poniedziałek ślubowanie.
Rota ślubowania zapisana w konstytucji brzmi: "Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej". Tekst roty odczytał Marszałek Senior Marek Sawicki (PSL).
Ślubowanie prowadziły posłanki sekretarze. Każdy z parlamentarzystów, po wyczytaniu swojego imienia i nazwiska, wstawał i wypowiadał słowo: "Ślubuję". Poseł mógł dodać zdanie: "Tak mi dopomóż Bóg".
Niektórzy posłowie składając ślubowanie kładli prawą rękę na sercu, część stawała na baczność.
Państwo prawa i godność człowieka - na tych fundamentach powinna opierać się działalność każdej władzy, a przede wszystkim parlamentu - mówił podczas inauguracyjnego posiedzenia Sejmu X kadencji marszałek senior Marek Sawicki (PSL). Nie ma prawdziwej demokracji bez otwartego parlamentaryzmu - dodał.
"Jest Polska, jest Sejm - jej przedstawicielstwo. Tymi słowami Macieja Rataja, marszałka Sejmu odrodzonej przed ponad 100 laty naszej ojczyzny, pragnę podkreślić uroczysty moment inauguracji X kadencji Sejmu RP. Wypowiadający je wybitny nasz poprzednik widział Polskę jako państwo demokracji parlamentarnej. Urzeczywistnienie tej wizji, tego narodowego pragnienia jest także dziś naszym wspólnym zadaniem i obowiązkiem" - powiedział Sawicki.
Marszałek senior odniósł się do obecności Polski w Unii Europejskiej, która przyniosła - jak mówił - "obecnym, jak i przyszłym pokoleniom możliwość społecznego i gospodarczego rozwoju".
"Podejmijmy więc starania, by nasz kraj powrócił do awangardy wartości europejskich, które osadzone na chrześcijańskim dziedzictwie, inspiracjach czerpanych z tradycji ateńskiej i prawa rzymskiego stanowią solidny fundament do odbudowania i umacniania wspólnoty narodów, Europy ojczyzn" - zaapelował.
Jak dodał, motywację w tym zakresie można czerpać z "młodych polskich serc", które jak zauważył, pragną i oczekują integracji, aspirując do pełnego uczestnictwa w opartym na "zasadzie równości, akceptacji, wiedzy i innowacjach europejskim dobrobycie". "Niech w tych staraniach nie będą przeszkodą formułowane w gmachu Trybunału Konstytucyjnego rzekome sprzeczności polskiej konstytucji z traktatami konstytuującymi Unię Europejską" - zaapelował.
W ocenie Sawickiego, nie ma prawdziwej demokracji bez otwartego parlamentaryzmu. "Są dwa fundamenty, na których powinna opierać się działalność każdej władzy, a przede wszystkim parlamentu: państwo prawa i godność człowieka" - wskazał. Jego zdaniem, z poszanowaniem zasad funkcjonowania demokratycznego państwa "uda się przywrócić właściwe relacje" pomiędzy państwem, działającymi w Polsce kościołami, "gwarantując wszystkim wiernym z poszanowanie wolności religijnej, zaś instytucjom publicznym, neutralny światopoglądowo charakter".
W opinii Sawickiego, dzisiejszą Europę stać na więcej empatii, ukierunkowanej na rozdysponowanie nadwyżek żywności do braci w dalszych zakątkach świata, którzy jej potrzebują, stabilizując przy tym sytuację na lokalnych rynkach rolnych.
"Słuchajmy narodu, również w najważniejszych sprawach, odwołując się uczciwie do instytucji referendum" - powiedział marszałek senior. Jak podkreślił, stanowione prawo ma być oparte na "poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich wspólnot".
"W demokratycznym państwie, zgodnie z wolą suwerena, zmieniają się prezydenci, zmieniają się premierzy i rządy, zmienia się też skład osobowy tej Izby. Jedno przy tym jest stałe i niezmienne: Rzeczpospolita"- wskazał marszałek senior Marek Sawicki.
Deklaruję gotowość do współpracy z nowo wybranym parlamentem; drzwi Pałacu Prezydenckiego są zawsze otwarte dla wszystkich, którzy są gotowi taką współpracę podejmować - powiedział w Sejmie prezydent Andrzej Duda. Najważniejszą sprawą, która wymaga ponadpartyjnej współpracy, jest dziś bezpieczeństwo ojczyzny - dodał.
Prezydent zapowiedział też, że "będzie stał na straży najważniejszych osiągnięć ostatnich ośmiu lat", które, jak ocenił, były dobrym okresem. Jak mówił, "wsparcie dla rodzin, kluczowe programy społeczne 500+, a już wkrótce 800+, obniżenie wieku emerytalnego, wsparcie dla emerytów i wiele innych - muszą zostać utrzymane". Podkreślił też znaczenie bezpieczeństwa, które, jak apelował, powinno być przedmiotem ponadpartyjnej zgody. Wyraził nadzieję, że m.in. zostanie utrzymany poziom wydatków 4 proc. PKB na obronność, a programy rozwoju sił zbrojnych będą kontynuowane. Zapowiedział, że będzie "bronił dotychczasowych ambitnych projektów, takich jak CPK, port kontenerowy w Świnoujściu, czy projekty z zakresu energii atomowej".
Duda mówił, że nie zgodzi się "na próby podważania i lekceważenia konstytucyjnych uprawnień prezydenta oraz, że nie zgodzi się na obchodzenie czy naginanie prawa. Jeżeli uznam, że jakieś rozwiązanie budzi wątpliwości prawne nie zawaham się skorzystać z weta - podkreślił.
***
Wcześniejsza informacja
W poniedziałek o godzinie 12 rozpoczęło się inauguracyjne posiedzenie Sejmu X kadencji.
Otworzył je marszałek senior Marek Sawicki (PSL) powołany przez prezydenta na tę funkcję.
Podczas posiedzenia nowi posłowie złożą ślubowanie, wybrany zostanie marszałek Izby i wicemarszałkowie. W posiedzeniu udział bierze prezydent Andrzej Duda, który wygłosi orędzie. Premier Mateusz Morawiecki ma natomiast złożyć dymisję rządu.
