Odsłonięcie pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku, liczne nabożeństwa w miejscach pamięci, świątyniach, na cmentarzach, marsze pamięci - w kraju do późnego wieczora trwają we wtorek (10 kwietnia) obchody 8. rocznicy katastrofy smoleńskiej.
10 kwietnia 2010 r. o godz. 8.41 samolot Tu-154M z delegacją udającą się na obchody 70-lecia zbrodni katyńskiej rozbił się pod Smoleńskiem. Zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński wraz z małżonką, wielu wysokich rangą urzędników państwowych i dowódców wojskowych.
Centralne uroczystości rocznicowe odbyły się we wtorek po południu na pl. Piłsudskiego w Warszawie, gdzie z udziałem części rodzin ofiar katastrofy odsłonięto pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku. Pomnik autorstwa Jerzego Kaliny, stanął na obszarze zielonym między placem Piłsudskiego, a ul. Królewską. Na monumencie alfabetycznie wypisane są nazwiska wszystkich ofiar katastrofy. Wcześniej ulicami stolicy przeszedł organizowany przez Stowarzyszenie Solidarni 2010 "Marsz z Portretami".
Odsłonięcie pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej autorstwa Jerzego Kaliny
W warszawskiej archikatedrze św. Jana Chrzciciela - z udziałem m.in. prezydenta, marszałków Sejmu i Senatu, premiera, licznych przedstawicieli rządu i rodzin ofiar odbyłą się msza w intencji tych, którzy 8 lat temu zginęli pod Smoleńskiem. Następnie uczestnicy wyruszyli w kierunku Pałacu Prezydenckiego w comiesięcznym marszu pamięci.
Wieczorem w Warszawie prezes PiS Jarosław Kaczyński przed Pałacem Prezydenckim zapowiedział, że "miesięcznice smoleńskie trwają. Będą msze i składanie kwiatów, ale marsze będą odbywać się już tylko raz do roku".
- Oczywiście chcę bardzo mocno podkreślić - miesięcznice trwają: poranna msza, wieczorna msza. Będziemy oczywiście składali wieńce pod pomnikami, a sądzę, chociaż decyzji jeszcze nie ma, to jest mój sąd indywidualny, że co rok będziemy maszerować, że w kolejne rocznice te marsze będą, ale już tylko raz do roku - powiedział prezes PiS. W trakcie swojego wystąpienia zaznaczył, że comiesięczne marsze kończą się, ponieważ osiągnięto cel i odsłonięty został Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 r. Jak dodał, postawiono także postument, w miejscu, w którym "jak wszystko na to wskazuje 10 listopada" stanie pomnik prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
Mszę odprawiono też w Katedrze Wawelskiej w Krakowie, a po jej zakończeniu zaplanowano przejście przed Krzyż Narodowej Pamięci (Krzyż Katyński) na pl. o. Adama Studzińskiego. Wieczorne obchody przed Krzyżem Katyńskim zorganizował także Klub Gazety Polskiej. Wcześniej w Krakowie odbył się m.in. VIII Biało-Czerwony Marszu Pamięci. Hołd parze prezydenckiej oddał także prezydent Andrzej Duda, który przybył na Wawel i wziął udział w mszy św. w krypcie św. Leonarda razem z Martą Kaczyńską i jej córkami. Prezydent odwiedził też Cmentarz Rakowicki oraz cmentarze parafialne na Salwatorze i na Bielanach, by złożyć kwiaty na grobach pochowanych tam ofiar. W Alei Zasłużonych cmentarza Rakowickiego w Krakowie, gdzie pochowana jest jedna z ofiar katastrofy - ówczesny prezes IPN Janusz Kurtyka - wiązanki kwiatów złożyli prezes IPN Jarosław Szarek i dyrektor IPN w Krakowie Filip Musiał.
W kilku miejscach woj. śląskiego ofiary katastrofy smoleńskiej uczcili ich bliscy i znajomi, przedstawiciele władz centralnych i samorządowych, parlamentarzyści i mieszkańcy woj. śląskiego. Odwiedzali ich groby i uczestniczyli w rocznicowych obchodach. "Byli niezwykłymi ludźmi, będzie nam ich brakowało, ich dorobek będziemy zawsze doceniać i szanować" - mówili uczestnicy uroczystości. Kwiaty złożono m.in. na grobie senator Krystyny Bochenek w Katowicach, rzecznika praw obywatelskich Janusza Kochanowskiego w Częstochowie oraz posła Grzegorza Dolniaka w Będzinie, a także przy tablicy upamiętniającej prezesa NBP Sławomira Skrzypka w Katowicach.
W województwie opolskim pierwsza część uroczystości odbyła się już w sobotę, przed obeliskiem ku czci 96 ofiar katastrofy w Kostowie. Drugą cześć obchodów wojewódzkich rozpoczęła akademia w sali im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w opolskim urzędzie wojewódzkim. Po akademii i mszy świętej w intencji ofiar katastrofy, zaplanowano Marsz Pamięci pod Pomnik Żołnierzy Podziemia Niepodległościowego przy Placu Wolności.
W gdańskich kościołach św. Brygidy i św. Mikołaja oraz sopockim kościele garnizonowym pw. św. Jerzego odprawiono nabożeństwa w intencji ofiar katastrofy smoleńskiej. W Sopocie część osób uczestniczących w mszy przeszło na ul. Kościuszki, pod tablicę upamiętniającą prezydenta Lecha Kaczyńskiego, by zapalić tam znicze i złożyć kwiaty. W centrum kurortu - na Placu Przyjaciół Sopotu, późnym wieczorem odbędzie się ostatnie z zaplanowanych na ten dzień w Trójmieście spotkań upamiętniających ofiary tragedii. Sopockie spotkanie organizuje Komitet Obrony Demokracji.
W Gorzowie Wielkopolskim uczczono pamięć ofiar katastrofy smoleńskiej, wśród których było dwoje gorzowian – działaczka Rodziny Katyńskiej Anna Borowska i jej wnuk Bartosz Borowski. Biało-czerwone wieńce w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy, premiera Mateusza Morawieckiego złożył wicewojewoda lubuski Robert Paluch. Były kwiaty od minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbiety Rafalskiej, wojewody lubuskiego, władz miasta i przedstawicieli służb mundurowych. Przy mogiłach wartę pełnili żołnierze. Tradycyjnie byli tam także harcerze.
(PAP)
Fot. PAP/Paweł Supernak
