Wojciech Kral i Andrzej Wątorski w pierwszej tegorocznej odsłonie online "Zamkowego Wieczoru Książęcego przy Muzyce", w programie pt. „Szczecińskie stronice dziejów muzyki operetkowej”, w niedzielę przybliżą sylwetkę Léona Jessela. To najbardziej znany kompozytor operetek, który urodził się w Szczecinie. 22 stycznia minęło 150 lat od urodzin twórcy.
Prowadzący opowiedzą o muzycznym życiu Szczecina z przełomu stuleci. Przybliżą również muzyczne trendy panujące wówczas w Europie. Gościem wieczoru będzie Agnieszka Roguska, która wykona słynną miniaturę fortepianową Jessela - „Parada drewnianych żołnierzyków”. Utwór jest dzisiaj popularnym motywem wykorzystywanym w różnych opracowaniach czy ścieżkach dźwiękowych. Fragmenty często wykorzystywano w rewiach europejskich i amerykańskich. Dokonano też licznych nagrań płytowych utworu w różnych aranżacjach, m.in. w 1923 roku "Paradę" wydała na płycie słynna jazzowa orkiestra Paula Whitemana. Jednak prawdziwą popularność utworu, zinstrumentowanego na orkiestrę w 1905 roku, ugruntował film, zwłaszcza kreskówki - "The Toy Shop" (1928), "Parade of the Wooden Soldiers" (1933) z animowaną gwiazdą, Betty Boop, oraz świąteczne animacje Disneya. Na ich potrzeby do muzyki dopisano angielskie teksty. Z kolei w 1952 roku włoski aktor komediowy Toto, w filmie "Totò a colori" stworzył niezapomnianą pantomimę do marsza szczecińskiego kompozytora.
Léon Jessel urodził się 22 stycznia 1871 roku w Szczecinie w niemieckiej rodzinie kupieckiej pochodzenia żydowskiego. Jego ojciec, Samuel, pochodził z Poznania, skąd wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie po pewnym czasie ożenił się z Amerykanką Mary Brock z Nowego Jorku. Po powrocie do Niemiec, małżeństwo Jesselów zamieszkało w Szczecinie przy Hohenzollernstraße 72 (obecnie - ul. Krzywoustego), a później w kamienicy na trzecim piętrze przy przy Burscherstraße 49 (obecnie to ul. Władysława Łokietka). W Szczecinie przyszły na świat dzieci Jesselów, Léon (1871) i Erna (1872).
Léon Jessel dzieciństwo i młodość spędził w Szczecinie. W wieku 17 lat ukończył naukę w Marienstifts-Gymnasium (Gimnazjum Mariackie) i zgodnie z zamierzeniami rodziców rozpoczął pracę w handlu. Obdarzony dużym talentem muzycznym, dość szybko porzucił kupiectwo. W latach 1888-1891 uczył się prywatnie podstaw kompozycji i gry na instrumentach u kilku szczecińskich muzyków. W 1892 roku rozpoczął działalność artystyczną poza Szczecinem. Był m.in. kapelmistrzem w Teatrze Miejskim w Mülheim, pracował jako chórmistrz, dyrygent, dyrektor muzyczny w Freibergu w Saksonii, Padebornie, Kilonii i Chemnitz. Okazjonalnie koncertował także w rodzinnym Szczecinie. Na dłużej osiadł w Lubece, gdzie w latach 1899-1905 był kapelmistrzem w Wilhelm Theater. Po roku 1911 Jessel działał na niwie muzycznej głównie w Berlinie, dokąd z rodziną przeniósł się na stałe.
Artysta komponował pieśni, muzykę salonową, walce, polki, mazurki, marsze. Dzięki wystawieniu w 1894 roku pierwszej operetki "Die Brautwerbung" (Swaty) jego nazwisko stało się powszechnie znane. Sławę przypieczętowała premiera trzyaktowego "Dziewczęcia ze Szwarcwaldu" (Das Schwarzwaldmädel) do libretta Augusta Neidharta. W ciągu dziesięciu lat od premiery wystawiona była ok. 6 tysięcy razy. Szczecińska prapremiera odbyła się w Teatrze Bellevue przy Linsingenstraße 51-53 (obecnie - ul. Potulicka). Powstały też dwie wersje filmowe operetki (1933 i 1950) oraz kilka wersji telewizyjnych. Światową renomę przyniósł kompozytorowi napisany w 1897 roku na fortepian marsz pt. "Parada ołowianych żołnierzyków" (Die Parade der Zinnsoldaten).
"Premiera Zamkowego Wieczoru Książęcego przy Muzyce" odbędzie się w niedzielę (24 stycznia o godz. 16) na stronie internetowej szczecińskiego zamku. Potem program będzie dostępny w sieci do 6 lutego br.
(MON)
