81 rocznica agresji ZSRR na Polskę

 

W czwartek (17 września) przypada 81 rocznica agresji Związku Radzieckiego na Polskę. Zbrojny atak bez wypowiedzenia wojny przez ZSRR był ostatecznym ciosem, który przypieczętował los polskiego państwa zmagającego się z napaścią III Rzeszy.

Formalnie drogę do agresji otwierał tajny protokół do paktu Ribbentrop - Mołotow z 23 sierpnia 1939 r., w którym ZSRR zobowiązywał się do zbrojnego wystąpienia przeciwko Polsce, gdyby znalazła się ona w stanie wojny z Niemcami. Sekretne przygotowania do inwazji za wschodnią granicą RP rozpoczeły się już 3 września, ale ostateczną decyzję o ataku Stalin podjął dopiero 12 września, gdy upewnił się, że mocarstwa zachodnie nie podejmą aktywnych działań zbrojnych.

Sowiecka agresja na Polskę rozpoczęła się w nocy 17 września z pogwałceniem zawartego wcześniej paktu o nieagresji i Traktatu Ryskiego. Jej oficjalnym uzasadnieniem miał być rozpad państwa polskiego i chęć chronienia przed skutkami wojny zamieszkujących wschodnie tereny polskie Ukraińców i Białorusinów.

Po wkroczeniu wojska sowieckie spotkały się z oporem Korpusu Ochrony Pogranicza i innych jednostek polskiego wojska, które znajdowały się na wschodzie kraju. Doszło do szeregu starć i bitew na całym froncie. Na zajętym terenie Armia Czerwona wraz z NKWD dopuściła się licznych zbrodni wojennych na jeńcach i ludności cywilnej. Z szacunków wynika, że w efekcie agresji zginęło lub zaginęło od 3 tys. do 7 tys. polskich obywateli, a 10 - 20 tys. zostało rannych. Do niewoli trafiło ok 250 tys. żołnierzy, w tym ok. 18 tys. oficerów. Straty ZSRR ocenia się na 1,5 tys. – 3 tys. zabitych i zaginionych żołnierzy oraz od 2,4 tys. do 10 tys. rannych.

22 września w Brześciu odbyła się wspólna defilada niemieckich i radzieckich oddziałów pancernych. Sześć dni później ZSRR i III Rzesza podpisały Traktat o granicach i przyjaźni, który ustalał przebieg granicy niemiecko-radzieckiej i przypieczętowywał podział Polski między oba kraje.

(k)

Fot. Wikipedia (domena publiczna)

Na zdjęciu: kolumny sowieckiej piechoty wkraczające do Polski 17 września 1939 r.