Piątek, 22 listopada 2024 r.  .
REKLAMA

Noblistce na 150. rocznicę urodzin

Data publikacji: 07 listopada 2017 r. 07:28
Ostatnia aktualizacja: 25 sierpnia 2019 r. 18:45
Noblistce na 150. rocznicę urodzin
 

7 listopada przypada 150. rocznica urodzin Marii Skłodowskiej-Curie. Wybitna uczona była dwukrotną laureatką Nagrody Nobla, a zarazem pierwszą kobietą ją uhonorowaną.  Poczta Polska wydaje dziś okolicznościowy znaczek wraz z kopertą FDC (Pierwszego Dnia Obiegu) i datownikiem.

Maria Curie-Skłodowska jest jedyną kobietą uczonym uhonorowanym Nagrodą Nobla w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. Urodziła się w Warszawie 7 listopada 1867. Jako że kobiety nie były wówczas w Polsce przyjmowane na uniwersytety, uczyła się na konspiracyjnym Uniwersytecie Latającym. W 1891 roku wyjechała studiować na paryskiej Sorbonie.

Pierwszą Nagrodę Nobla przyznano jej w 1903 r. w dziedzinie fizyki. Doceniono w ten sposób badania nad promieniotwórczością, które prowadziła z mężem Piotrem oraz Henrim Becquerelem. Drugiego Nobla (w 1911 r.) otrzymała z chemii, za wydzielenie czystego radu i badanie właściwości promieniotwórczych pierwiastków.

Podczas I wojny światowej Maria Skłodowska -Curie zorganizowała służbę rentgenowską, która pomogła setkom tysięcy rannych żołnierzy, a wielu z nich uratowała życie. By móc kierować ambulansem przewożącym sprzęt do polowych prześwietleń, jako jedna z pierwszych kobiet zdobyła prawo jazdy. 

Zmarła w 4 lipca 1934 w sanatorium Sancellemoz w Passy. Powodem przedwczesnej śmierci była anemia aplastyczna, choroby spowodowana promieniowaniem. 

W 1995 r. prochy Marii i Piotra Curie spoczęły w paryskim Panteonie. Trumna jest z ołowiu, m.in. dlatego, że wciąż promieniują. Także rzeczy osobiste i notatki uczonej są skażone radem 226, którego okres połowicznego rozpadu wynosi 1600 lat.

 Autorka okolicznościowego znaczka, Agata Tobolczyk, zamieściła na nim portret noblistki odzwierciedlający dojrzałą kobietę i zarazem naukowca z ogromnym dorobkiem. Kolorystyka i oprawa graficzna nawiązują do promieniowania radu i polonu – pierwszych pierwiastków radioaktywnych – odkrytych przez Marię Skłodowską-Curie. W środku arkusika, na złotej folii, został wytłoczony wizerunek medalu Nagrody Nobla. Na oprawie znajdują się urządzenia chemiczne – zdjęcia eksponatów znajdujących się w Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, które udostępniło Poczcie Polskiej materiały fotograficzne.

Poczta Polska wydała kilka emisji dedykowanych Marii Skłodowskiej-Curie. Ostatnią z nich była wspólna z Pocztą Szwecji w 2011 r.  „100-lecie Nagrody Nobla z chemii dla Marii Skłodowskiej-Curie”.

 Obchody 150. rocznicy urodzin polskiej noblistki trwają od początku roku. W marcu np. była premiera filmu biograficznego "Maria Skłodowska-Curie", w którym tytułową rolę zagrała Karolina Gruszka.

(g)

REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA
REKLAMA