Dr Marek Łuczak na tle Ściany Pamięci. Facebook/marek-luczak
W Szczecinie Dąbiu odsłonięto pomnik-lapidarium poświęcony pamięci dawnych mieszkańców Altdamm, a będących członkami gminy żydowskiej. Pomnik stanął przy granicy dawnego kirkutu.
Pomnik zbudowano z fragmentów macew (żydowskich nagrobków) odnalezionych w lesie, a pochodzących właśnie z tego cmentarza. Upamiętnia on zmarłych żydowskich mieszkańców Altdamm (dziś Szczecin-Dąbie), których rodziny w większości zginęły w obozach zagłady.
Cmentarz został zdewastowany przez nazistów podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku. Żydowskie rodziny z Dąbia wywieziono i większość z nich zginęła w czasie II wojny światowej m. in w obozach koncentracyjnych i obozach pracy. Po wojnie cmentarz zlikwidowano, a fragmenty nagrobków wyrzucono w lesie w Dąbiu. Zostały one w 2019 roku odnalezione i zabezpieczone przez dr Marka Łuczaka z Pomorskiego Towarzystwa Historycznego i licznych wolontariuszy.
Ściana Pamięci powstała przy wsparciu Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zabawne jest to jak próbujesz wyrugować polskość ze Szczecina zastępując ją "pomorskością". Argument o tym że nie było polskości jest słuszny tylko że tak samo nie było pomorskości i tu zasadza się twój antypolski etnorasizm. Inna sprawa to kogo uznać za spadkobierców Słowian Zachodnich - Polaków czy Niemców, tu też jak widzę twój antypolski etnorasizm uniemożliwia ci posługiwanie się rozumem i logiką. Posłużę się terminem żydowskim, jesteś samonienawidzącym się polaczkiem, smutne to...
Bracia Starsi
2022-12-29 00:05:34
„Kiedyś antysemitą był ten, kto nienawidził Żydów. Dzisiaj antysemitą jest ten, kogo nienawidzą Żydzi.“ — Joseph Sobran 1946 - 2010
POLAK NIE ŻYD
2022-12-28 22:25:17
A ja przypominam wszystkim zainteresowanym, że FASZYZM to narzędzie walki z wolnością, polegające na kontrolowaniu wszystkiego i wszystkich, taki system totalitarny, wymyślony przez SZOWINISTÓW! Celowo jest mylony z NAZIZMEM (narodowym socjalizmem) przez innych narodowych socjalistów, którzy nazwali się SYJONISTAMI!
@Alicja
2022-12-28 20:16:13
i jeszcze Szczecin-Mierzyn - to akurat deweloperzy ;)
Wojtek
2022-12-28 20:15:58
Zgadzam się, bo to zgodne z przekazem historycznym, że te ziemie zasiedlali Słowianie, co nie znaczy że były one polskie. Tym bardziej, że w tamtych czasach o których piszesz pojęcie polskości nie istniało. Rdzenni Pomorzanie też byli Słowianami, zanim się zgermanizowali. Ale na pewno nie utożsamiali się z państwem Polan, bo tworzyli własne. Podobnie jak Wieleci, czy Serbowie Łużyccy. Pamietajmy też o dynastii Gryfitów równej Piastom i Jagiellonom.
Alicja
2022-12-28 18:57:41
Cenna inicjatywa. Pamietajmy o mieszkańcach którzy kiedyś tworzyli Szczecin i okolice. Na litość boską przestańcie w końcu z tym Szczecin-Dąbie, czy Szczecin-Zdroje. W żadnym innym mieście nie podkreśla się tak osiedli czy dzielnic.
@Wojtek
2022-12-28 18:32:11
To jeszcze raz od początku, kilkaset lat ciągłego Szczecina w Polsce to byłoby nadużycie ale bez watpienia czas miedzy VIII i XII wiekiem to zwiazki z Polską i związana z tym polskość Szczecina. Rozumiem że może się to nie podobać ale takie sa fakty, swoją drogą nawet dziś mamy dalej do Warszawy niż do Berlina że i Krakowie nie wspomnę, wtedy to musiało być istotnym czynnikiem luźniejszych związków z Polską ale też pochodną słabości państwa. Ale to Słowianie a nie Niemcy są tu siebie od wieków.
@kto był wypędzonym
2022-12-28 16:19:24
Mieli szczęście, że z tego zabuskiego syfu, bidy galicyjskiej czy mazowieckiej przyjechali na te tereny prastare pomorskie. Mogli doznać szoku kulturowego i cywilizacyjnego, bo żaden z regionów ówczesnej Polski nie miał nawet w połowie tylu zdobyczy cywilizacji co Pomorze czy Śląsk. W Szczecinie, który przed wojną miał 1/3 mieszkańców wawy było więcej aut, telefonów czy łazienek niż w wawie. Nie mówiąc już o innych typu Poznań, Kraków czy Wilno, które były jeszcze bardziej zacofane względem szcz
kto był wypędzonym?
2022-12-28 14:15:59
No cóż wypada mieć nadzieje, iż Pan Doktor Pomorzoznawca, rodem z Königsbergu, jako uczciwy funkcjonariusz, zadba aby prawo było prawem czyli aby prawda historyczna spotkała wszystkich tych których to w bydlęcych wagonach, siłą wywieziono z ich ziem rodowych aby tu na prastarych ziemiach sobie dalej żywot toczyli. Niestety ale oni nie przyjechali tu z wycieczką Orbisu. A ci wszyscy do których nie dociera prawda historyczna, oj jak zmartwychwstanie wiedeński malarz niepokojowy to nie nadążycie
Vadam
2022-12-28 14:01:37
Pierwsze deportacje żydowskich obywateli Niemiec odbyły się w 1940r., pierwsze deportacje Polaków Niemcy i Sowieci przeprowadzali już w 1939.
Do października 1939 Dąbie było osobnym miastem (po wojnie zresztą też, do 1948). Czy dziś istnieje taki twór jak wymienione w artukule Szczecin-Dąbie?
Bracia Starsi
2022-12-28 13:40:14
„Żyd współczesny nie może żyć bez antysemityzmu. Jeśli antysemityzm gdzieś nie istnieje, on go stworzy.“ — Isaac Bashevis Singer pisarz amerykański, noblista 1902 - 1991
Wojtek
2022-12-28 12:54:55
Kilkaset lat, to był cytat z Piotra. Pokazałem tylko oczywistą bzdurę, bo kilkanaście lat w początkach kształtowania się państw polskiego i pomorskiego to max. Słusznie ktoś napisał, że najazdy czeskie w XI w. też uprawniają Czechów do stwierdzeń analogicznych, że Poznań i Gniezno są czeskimi miastami. Szczecin najdłużej w swej 1200 letniej historii był po prostu pomorski i to są fakty historyczne, potwierdzone dokumentami z tamtych czasów. to prawdziwa historia naszego miasta.
@Wojtek
2022-12-28 10:58:46
"kilkaset lat" ? Ty tak sam z siebie czy może to jakaś suplementacja? Jeśli o mnie chodzi to nie piszę o kilkuset latach choć pewnie mogłoby sie tak zebrać, ważne jest to kiedy to było, jesli przed XIII wiekiem to dość trudno byłoby znaleźć materialne dowody w miescie w ktorym większość budynków (wszystkie?) Ma mniej niż 700 lat... Inne technologie, inne materiały to też robi swoje ale rozumiem że jak się chce psa uderzyć to kij się zawsze znajdzie, nawet gdyby był krzywy i nieporęczny.
@@@@Piotr
2022-12-28 10:53:08
Limit 500 znaków ogranicza możliwość użycia pełnej nazwy, Hajfa jest krótka a politechnika to uczelnia wyższa a więc uniwersytet i nigdzie nie pisałem że to uczelnia gorsza co sugerujesz. Tak więc jak widzisz nie do końca odbiłeś piłeczkę. Najważniejsze że w tej dyskusji jednak w końcu wyłania nam się obecność Polski w Szczecinie a miało jej nie być wcale, co prawda jak twierdzisz "nikt nie wie ile lat" ale skoro taki z ciebie wytrawny historyk to od teraz rozpoczniesz pracę dokumentującą to.
@Brawo Łuczak!
2022-12-28 10:34:48
A po co cytować jakiegoś oszołoma sprzed 30 lat? Tylko po to, żeby podsycać nastroje antysemickie? Oficjalne stanowiska państwa Izrael zaprzeczają tej wypowiedzi, nie mówiąc już o fakcie że przeciętny obywatel Izraela jak i jego elity nie mają nic do Polaków, bo bardzo dobrze im się żyje w ich państwie. U nas też można wyciągać wypowiedzi różnych świrów, nacjonalistów, neofaszystów. Na szczęscie trzeźwo myślący Polacy się za nich wstydzą i nie biorą ich na poważnie. To samo jest w Izraelu.
@Eryk Pomorski
2022-12-28 10:34:01
Nie ośmieszaj się przybłędo, w czwartym pokoleniu to jesteś co najwyżej migrantem ekonomicznym który w swoim prowicjonalnym, przywiezionym na ubłoconych walonkach zakompleksieniu usilnie chce wymusić na otoczeniu uznanie twierdzenia jakobyś był Pomorzaninem, spadkobiercą rodu Gryfitów...a przynajmniej Quistorpów. Gdybym wierzył w jakąś szansę na powodzenie to sugerowałbym ci pomoc psychiatryczną ale zwyczajnie nie wierzę by to było skuteczne. Co mamy wspólnego z Dołężą? odpowiem ci krótko R1a1.
Cv
2022-12-28 10:27:39
My im pomniki, a oni nam plują w twarz ...
@Albin
2022-12-28 10:19:31
Idz zapytaj o wielokulturowosc mieszkancow Paryza. Chetnie ci opowiedza. A Szczecin jest polskim miastem i taki ma pozostac!
Albin
2022-12-28 09:53:13
Bardzo pożyteczna inicjatywa. Szczecin przez całe swe dzieje był miastem wielokulturowym. Niech i dziś będzie widać, że jest miastem tolerancji, otwartym na świat. Gratuluję pomysłodawcom i realizatorom.
Wojtek
2022-12-28 09:05:19
Skoro Szczecin przez wiele lat był polski w swej historii to z pewnością to panowanie nad miastem, przez tak wspaniały i potężny kraj musiało odcisnąć swe piętno w architekturze miasta. Może ktoś wskaże co polskiego przez te „kilkaset lat” mamy z zabytków? I skoro państwa pomorskiego nie było to kto nam wybudował zamek, katedrę, gotyckie kościoły, ratusz? Tylko bez krętactw! Proszę o poprawną odp na te 2 pytania albo zamilknięcie z tą propagandą rodem z komuny.
@@@Piotr
2022-12-28 01:47:19
W Hajfie jest bardzo dobra politechnika. Uniwersytety na światowym poziomie są w Tel Avivie i w stolicy - Jerozolimie. Ale żeby to wiedzieć, trzeba być uczestnikiem polskiej i europejskiej nauki, a nie walić kulą w płot. Tak Sz. był kilka max. kilkanaście lat w granicach państwa Mieszka I. Dokładnych dat nikt nie zna. Był też złupiony i spalony przez Krzywego Ryja. Jeśli to norma jak piszesz to Poznań i Gniezno to miasta czeskie bo Brzetysław też je najechał i złupił w 1038. Bądźmy konsekwentni
Eryk Pomorski
2022-12-28 01:27:28
Jestem już czwartym pokoleniem na Pomorzu, dlatego czuję dumę z bycia Pomorzaninem. Szkoda że nie wszyscy jeszcze są regionalnymi patriotami. Przywoływana bitwa z epoki brązu między plemionami germańskimi a słowiańskimi jak się ma do nowożytnej historii, w tym historii pomorskiej stolicy? Żaden! Nie bylo wtedy ani Niemców ani Polaków ani Pomorzan jeszcze. Tak ks. pomorskie istniało i miało swoją własną dynastie skoligaconą z najważniejsz. rodami Europy. I miało swoją państwowość przez 6 wiekow
Brawo Łuczak!
2022-12-28 00:26:50
Brać tych głupich gojów za ich świńskie ryje i tłuc bez litości jak się dają! Tak trzymać! Jak powiedzial Israel Singer w 1996 roku:"Ponad trzy miliony Żydów zginęło w Polsce i Polacy nie będą spadkobiercami polskich Żydów. Nigdy na to nie pozwolimy (…) Będą słyszeli o tym od nas tak długo, jak Polska będzie istnieć. Jeżeli Polska nie spełni roszczeń Żydów, będzie „publicznie atakowana i upokarzana” na forum międzynarodowym.". Tak trzymaj Łuczak! Świetna robota!
do @ Madzia
2022-12-27 23:42:36
za PO_prawność PO_lityczną to "były naziolka" Ursula w Unii rozdaje "kasiorę", jeśli jakiś "bantustan" bryka to Ursula; - mamy takie narządzia jak na Węgry i Polskę. Ostatnio "były niziolka" skazała za "nazizm" 97-letnią babinę, która odpowiadała przed sądem dla nieletnich - w czasie "zbrodni" była małoletnia.
pamięć
2022-12-27 19:28:26
Moim zdaniem należy na CC postawić ściankę pamięci z płyt polskich nagrobków które w czasach PRL u upominały osoby które zginęły na wojnie a grobu niestety nie mają albo było to poza Polską. Wówczas na grobach bliskich im były plyty pamięci. Są jeszcze takowe. Które niestety znikają przy nowych pochówkach.
@Eryk Pomorski
2022-12-27 18:58:20
A ty to co, potomek quistorpa? Ty słowiańska przybłęda jesteś a nie Pomorzanin, Pomorzaninami to może będzie któraś generacja twoich potomków o ile przeżyją kolejną rzeszę niemiecką. Sprawdź fakty dotyczace bitwy pod Dołężą, uważasz przybłędo że są kłamstwa w wikipedii to ja zmień, zostań edytorem i edytuj historię Szczecina a nie łazisz jeden z drugim i smętnie popierdujesz coś o niezależnym księstwie pomorskim... Niezależnym od kogo?
seweryn
2022-12-27 18:51:57
Pan Łuczak świetny policjant i historyk.A jezeli chodzi o Żydów to przypomnę że byli to najbardziej prześladowane osoby w czasie wojny,dostawali tylko 180 g jedzena dziennie czyli byli skazani na wyniszczenie,a potem dokonano zbrodni w obozach koncentarcyjnych na tych bezbronnych ludziach.I to tylko dlatego że chcieli czynić dobro i okazywać sumienie.Może napiszecie jak żydzi jako wyznawcy judaizmu pomagają innym ludziom bez wyjątku na wiarę,bo przykładów dobroci i pomocy z ich strony jest sporo
No to lecim
2022-12-27 18:48:43
Pewien Anglik powiedział o pewnym narodzie - Ich powinno się bombardować co 50 lat i to bez podania przyczyny! No niestety miał sporo racji, bo ewidentnie ktoś mataczy w historii!
@@Piotr
2022-12-27 18:13:43
Nie wiem gdzie zdobywałeś wykształcenie,czy to uniwersytet w słonecznej Hajfie czy gdzie indziej ale sprawdź lile lat Szczecin był polski w wyniku tych jak to określasz najazdów (norma w tamtych i późniejszych czasach np rzeź Gdańska dokonana przez Krzyżaków) w każdym razie czy to bezpośrednio czy pośrednio (lenno) Szczecin był związany z Polską znacznie dłużej. Możesz dokonywać wyszukanych zabiegó erystycznych a historii polskiego Szczecina nie zmienisz. Bitwa pod Dołężą pokazuje fakty polaczku
U Makreli
2022-12-27 18:08:53
Ten "doktorek" od dawna lewituje w temacie historia. Dobrze że nie przyodział swojego roboczego mundurka, stając do zdjęcia. Faszyści robili to co robili, a jakieś poprawne polaczki mają za to przepraszać....oj ktoś tu "prostuje" historię!
Tak w ogóle ilu Żydów było w przedwojennym Dąbiu? W mateczniku NSDAP ?
Eryk Pomorski
2022-12-27 18:07:31
Ty Piotr, ty do szkoły jakiejś chodziłeś? Słyszałeś o księstwie pomorskim przez 600 lat, następnie o Szwedach w Szczecinie przez 70 lat od 1648, później Prusach i Niemcach od 1720 do 1945, a w tzw międzyczasie Francuzach w czasach napoleońskich? Skąd wziąłeś kilkaset lat polskości, skoro nawet 100 nie minęło od zakończenia II wojny światowej ?
Wy tego nie
2022-12-27 17:58:27
Rozumiecie, nie wiem tylko czy to przynależna (wg semitów) Słowianom endemiczna głupota czy po prostu niechęć do kojarzenia faktów i wyciągania wnioskow. Jesli chodziloby o upamiętnienie to konsekwentnie tablica powinna byc w niemieckim i jidysz i powinna byc dedykowana fur Juden den Alltdam. Ale skoro Polacy mają być nazi to dzięki uczynności przeróżnej maści łuczaków to będą. Co prawda niejaki Mosze Turbowicz vel Marian Turski pisał coś o kłamstwie historycznym ale kto by sie tam szczypał...
Polak
2022-12-27 17:51:28
Stawianie pomników Niemcom na Ziemiach Odzyskanych uważam co najmniej za ojkofobię, a wchodzenie w relacje pomiędzy Żydami i Niemcami w sytuacji gdy i jedni i drudzy chcą z mitycznych nazistów i Polaków zrobić sprawców to już karygodny masochizm i to jeszcze w sytuacji, gdy zainteresowani nie za bardzo chyba chcieli tego pomnika, bo został sfinansowany z pieniędzy Polaków bez pytania się Polaków o zadanie. Jak zwykle w takich przypadkach!
@Piotr
2022-12-27 17:43:04
Widać, że lekcje historii omijałeś, nie mówiąc już o czytaniu książek historycznych lub pomorzoznawczych. Kilkaset lat to Szczecin był stolicą samodzielnego Księstwa Pomorskiego i miał własną dynastię Gryfitów. Polski nigdy nie był, poza najazdem Mieszka i później złupieniem przez Bolka Krzywego Ryja. Historii nie da się napisać na nowo - na szczęście. Obecnej polskości miasta nie trzeba odbudowywać, bo jest od 77 lat i ma się dobrze.
Piotr
2022-12-27 16:13:48
Polacy nie liczą się we własnym kraju, tylko naród wybrany albo niemieckie Prusy do odbudowania wieża Bismarcka, willa Lentza etc. Kiedy odbudującie polskość w Szczecinie, który należał do Polski kilkaset lat. Dosyć tego wazeliniarstwa wobec obcy narodów wybranych, polski pomnik ważny jest 20 lat na cmentarzu, a czosnkowy pochówek na wiek wieków.
@ccc
2022-12-27 16:03:52
Nazistów zwalczali Polacy na każdym froncie, w Afryce w Kołobrzegu w Norwegii w Holandii Anglii a nawet w Berlinie. Do tego konspiracja, partyzantka i Powstanie Warszawskie. Dlaczeo Niemcy nie stawiają Polakom wyzwolicielom Niemców od nazistów żadnych pomników?
Madzia
2022-12-27 16:00:43
CCC - zgadzam się z Tobą w 100%
ccc
2022-12-27 15:08:36
Niedobrze mi się robi jak czytam takie artykuły pisane wg. poprawności politycznej. drogi redaktorze to nie mityczni naziści wymordowali Zydów lecz Niemcy . NIemcy, którzy nigdy się nie rozliczyli ze swoich mordów.Redaktor powinien szanować swoich czytelników bo za chwilę uwierzymy wg.wypowiedzi Kanclerz Merkel, że alianci wyzwolili Niemców od nazistów.
Zgadzam się na przechowywanie moich danych osobowych na urządzeniu, z którego korzystam w formie tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze stron internetowych zapisywanych w plikach cookies w celach marketingowych (w tym na profilowanie i w celach analitycznych) przez Kurier Szczeciński sp. z o.o. Więcej w naszej Polityce Prywatności.
