Dzieje niemieckiego okrętu pancernego Lützow fascynują pasjonatów historii. W Forcie Gerharda można obejrzeć niezwykłe artefakty prosto z jednostki. Jak się dowiedzieliśmy – kolejne mają wkrótce uzupełnić muzealną ekspozycję w redicie świnoujskiej twierdzy.
Marynarka wojenna przygotowuje się od kilku tygodni do neutralizacji bomby lotniczej tallboy, którą zrzucono podczas II wojny światowej w Świnoujściu w celu zniszczenia Lützowa, a odnaleziono podczas prac pogłębieniowych w okolicach karsiborskiej przeprawy promowej. Po nalocie dokonanym przez siły brytyjskiego RAF jednostka została poważnie uszkodzona. W maju 1945 roku okręt zniszczyli Niemcy. Ale po wojnie wrak został wydobyty przez Rosjan i w 1947 r. zatopiony na Bałtyku nowymi bombami lotniczymi. Dzisiaj artefakty z okrętu uzupełniają muzealne kolekcje w Świnoujściu.
– Dekiel okrętowej windy amunicyjnej Lützowa to jeden z naszych wyjątkowych eksponatów. Ale w naszej kolekcji są jeszcze inne artefakty z pancernika: szafka do amunicji 2 cm czy zasobniki po amunicji. To elementy okrętu, które trafiły do wody najprawdopodobniej po wojnie podczas naprawiania jednostki przez Rosjan – mówi Piotr Piwowarczyk, dyrektor Muzeum Obrony Wybrzeża.
W świnoujskim kanale portowym cały czas jest jeszcze trochę takich artefaktów. Wiele z nich wydobywano przez lata z wody. Większość trafiała na złom lub do domowych warsztatów czy szopek. Przykładowo: wspomnianą już szafkę do amunicji mieszkaniec Świnoujścia przez lata wykorzystywał w domowym wyposażeniu do chwili przekazania artefaktu do muzeum.
Dodajmy, że widoczny na zdjęciu dekiel nie ma nic wspólnego z obecnie prowadzonymi pracami na kanale portowym. Znalazła się na składowisku złomu i szczęśliwie, w ostatniej chwili udało się nam ją uratować. Wszystkie zabytki z kolekcji „Lüztow” zostały przekazane przez mieszkańców miasta, którzy pozyskali je wiele lat temu – jak np. skrzynki pokładowe 2 cm ofiarowane muzeum przez warsztaty Żeglugi Świnoujskiej.
Podobno do wraku Lützowa spoczywającego na głębokości 135 m dotarli w zeszłym roku Duńczycy i już niedługo jego pozycja zostanie potwierdzona zdjęciami. ©℗
Tekst i fot. BaT
