Trafostacja Sztuki w Szczecinie została nominowana w konkursie Zabytek Zadbany 2018. Jest jedynym obiektem z województwa zachodniopomorskiego. Wyniki zostaną ogłoszone podczas gali Międzynarodowego Dnia Zabytków, która się odbędzie 18 kwietnia w Zamościu.
Zabytek Zadbany to ogólnopolski konkurs ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz generalnego konserwatora zabytków. Za jego realizację odpowiada Narodowy Instytut Dziedzictwa. Przeznaczony jest dla właścicieli, posiadaczy lub zarządców obiektów wpisanych do rejestru zabytków, którzy wzorowo wywiązują się z obowiązku opieki nad nimi.
Dawny budynek przetwornic i transformatorownia, obecnie Trafostacja Sztuki w Szczecinie, w tegorocznej edycji konkursu jako jedyny zabytek z Zachodniopomorskiego uzyskała nominację jury. Rywalizuje w kategorii C - adaptacja obiektów zabytkowych - z dworem Purgoldów w Psieniu-Ostrowie (woj. wielkopolskie) i zespołem pałacowo-parkowym, obecnie siedzibą Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny w Koszęcinie (woj. śląskie).
Budynek, którego zarządcą jest Trafostacja Sztuki, związany z elektryczną siecią miejską Szczecina został wybudowany w 1911 roku według projektu Georga Vallentina (mieścił przetwornice i prawdopodobnie elektrownię). Po II wojnie światowej zainstalowano w nim transformatory. Następnie mieścił spółdzielnię elektrotechniczną. W latach 80. XX wieku został wyłączony z użytku i podlegał postępującej degradacji.
W latach 2011-2013 poprzemysłowy budynek został adaptowany na obiekt wystawienniczy i koncertowy – Trafostację Sztuki. Przeprowadzono w nim prace budowlane zabezpieczające stabilność konstrukcyjną murów i dachu. Elewacjom przywrócono historyczny wygląd – zostały oczyszczone, uzupełniono lub odtworzono detale gzymsów i wyprawy tynkarskie płycin. Pierwotne, mocno skorodowane okna zastąpiono ślusarką o analogicznych podziałach. We wnętrzu zachowano w znacznym stopniu układ przestrzenny wynikający z pierwotnej funkcji, a współczesne uzupełnienia podkreślają postindustrialny charakter obiektu.
Wiadomo już, że nagrodę w kategorii specjalnej: właściwe użytkowanie i trwała opieka nad zabytkiem, konkursu Zabytek Zadbany otrzymał kościół ewangelicko-augsburski w Pasymiu (woj. warmińsko-mazurskie). Pozostali laureaci i wyróżnieni będą ogłoszeni 18 kwietnia, kiedy to na świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków. W Polsce jego idea realizuje się poprzez prezentowanie dóbr kultury o istotnym znaczeniu dla krajowego, europejskiego i światowego dziedzictwa kulturowego oraz uhonorowanie konserwatorów i właścicieli zabytków, którzy w szczególny sposób przyczynili się do ich ratowania, podczas gali, która tym razem odbędzie się w Zamościu.
(mag)
Fot. Ryszard Pakieser
