Wieża Quistorpa nie będzie odbudowana

 

Miasto nie zlecało opracowania kosztorysu odbudowy Wieży Quistorpa i nie zaplanowało środków budżetowych na ten cel. Oznacza to, że jedna z atrakcji Szczecina nadal będzie ruiną regularnie dewastowaną przez wandali.

Wieża widokowa na Wzgórzu Arkony w Lasku Arkońskim została zbudowana w latach 1900-1904 na zlecenie Martina Quistorpa, dla upamiętnienia jego ojca – Johannesa Quistorpa. Był on znanym szczecińskim kupcem i przemysłowcem oraz filantropem, fundatorem licznych szkół, zakładów leczniczych i opiekuńczych. Szczecin zawdzięcza mu m.in. willową dzielnicę Pogodno (Westend), park im. Kasprowicza (Quistorp Park) i Jasne Błonia im. Jana Pawła II (Quistorp-Aue). Wieża zniszczona została w trakcie drugiej wojny światowej. Od lat niszczeje, ale jest też zabytkiem chętnie odwiedzanym przez szczecinian oraz turystów.

Interpelację w sprawie Wieży Quistorpa złożył teraz radny miejski PiS Dariusz Matecki. Według jego informacji w czerwcu 2004 roku zachodniopomorski wojewódzki konserwator zabytków wpisał wieżę jako obiekt będący „ruiną”, który należy pozostawić w istniejącej formie bez zmiany bryły budowli. Nakazał też monitorować ten obiekt i zapobiegać pogorszeniu stanu technicznego.

– W 2009 roku pani Małgorzata Gwiazdowska, miejski konserwator zabytków, zleciła wykonanie koncepcji architektonicznej odbudowy Wieży Quistorpa. Przedstawiony wówczas projekt zakładał budowę przeszklonej wieży stojącej na zabytkowych kamiennych podstawach. Czy Gmina Miasto Szczecin planuje likwidację, odbudowę bądź przebudowę Wieży Quistorpa? Jeśli tak, to kiedy, jakim kosztem? – dopytuje radny.

Zdaniem wiceprezydent Szczecina Anny Szotkowskiej, przepisy ustawy o ochronie zabytków zapewniają gwarancję pełnej ochrony konserwatorskiej obiektów indywidualnie wpisanych do rejestru zabytków, a tym samym wykluczają możliwość jego rozbiórki.

– Priorytetem ochrony konserwatorskiej dla obiektów zabytkowych znajdujących się w częściowej ruinie jest ich trwałe zabezpieczenie i zagospodarowanie w formie niepowodującej postępującej degradacji i zapewniającej społeczną dostępność do zabytku. W 2011 roku na koszt miejskiego konserwatora zabytków przeprowadzono prace zabezpieczające przy ruinach Wieży Quistorpa. Sama decyzja w sprawie wpisania zabytku do rejestru nie przesądza o dalszym sposobie postępowania konserwatorskiego z zabytkiem, w tym nie wyklucza możliwości jego częściowej lub całkowitej odbudowy – zaznacza wiceprezydent.

Ale według A. Szotkowskiej przygotowana koncepcja projektowa miała jedynie na celu rozpoznanie możliwości przeprowadzenia rewitalizacji i takiego zagospodarowania zabytku, które zapewniłoby jego większą dostępność dla turystów oraz podniesienie atrakcyjności obiektu.

– W żadnym przypadku nie może być traktowana jako projekt realizacyjny. Tym samym miasto nie zlecało opracowania kosztorysu inwestorskiego realizacji prac według zleconej koncepcji i nie zaplanowało środków budżetowych na ten cel – wyjaśnia wiceprezydent. Nadzór konserwatorski nad zabytkiem sprawowany jest przez zachodniopomorskiego konserwatora zabytków, gdyż Wieża Quistorpa pozostaje na terenie zarządzanym przez Zakład Usług Komunalnych.

– Obowiązkiem zarządcy jako posiadacza zabytku jest sprawowanie nad nim opieki, w tym prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich oraz zabezpieczenie i utrzymanie zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości. Teren wokół Wieży Quistorpa jest stale monitorowany przez pracowników Wydziału Lasów ZUK, w tym regularnie sprzątany. Wejście do podziemi wieży zostało zabezpieczone w 2017 roku celem ochrony nietoperzy. Jest ono notorycznie niszczone przez wandali. W 2018 roku kratę zabezpieczającą wejście do podziemi naprawiano trzy razy. W roku bieżącym naprawiano kratę w styczniu – dodaje A. Szotkowska. ©℗

(dar)

Fot. Mirosław Winconek