Wernisaż wystawy „Anna Walentynowicz. Legenda Solidarności 1929-2010” oraz spotkanie ze współautorem albumu „Anna Walentynowicz 1929–2010” prof. Sławomirem Cenckiewiczem zainaugurują we wtorek (20 sierpnia) otwarcie w Szczecinie Centrum Edukacyjnego IPN „Przystanek Historia”. Wydarzenie w siedzibie Instytutu przy al. Wojska Polskiego 21 rozpocznie się o godz.18.
„Przystanek Historia” to nowe miejsce w Szczecinie, w którym IPN będzie realizował cykliczne działania i przedsięwzięcia związane z popularyzacją wiedzy o najnowszej historii Polski. W ofercie znajdą się spotkania otwarte, adresowane do wszystkich mieszkańców naszego miasta i regionu, jak również warsztaty kierowane do konkretnych grup docelowych, takich jak nauczyciele czy młodzież szkolna. Dodatkowo będzie to również przestrzeń do spotkań pokoleń, w którym młodzież wspólnie z żołnierzami Armii Krajowej będzie uczestniczyła m.in. w spotkaniach Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”. W planach są także wystawy tematyczne.
A wszystko zacznie się od imprezy poświęconej Annie Walentynowicz.
- Historia jej życia – ściśle zespolona z losami Polaków w XX wieku – jest jak portret zbiorowy polskich robotników wstających z kolan, by zbuntować się przeciwko komunizmowi. Zawsze skromna, swoje życie traktowała jako służbę – wspomina prof. Cenckiewicz.
W 1970 roku Walentynowicz brała udział w antykomunistycznych protestach robotniczych w Trójmieście i w strajku w Stoczni Gdańskiej, przygotowując m.in. posiłki dla strajkujących. W styczniu 1971 r. była już jednym z organizatorów kilkudniowego strajku w Stoczni Gdańskiej. Od 1978 roku, działając w Wolnych Związkach Zawodowych Wybrzeża, udostępniała mieszkanie jako punkt kontaktowy, redagowała i kolportowała niezależne pismo „Robotnik Wybrzeża” oraz współorganizowała obchody rocznic Grudnia’70 i kultywowała pamięć ofiar komunistycznego mordu na robotnikach. Była prześladowana i wielokrotnie zatrzymywana na 48 godzin.
W sierpniu 1980 roku została zwolniona z pracy. Stało się to bezpośrednią przyczyną wybuchu 14 sierpnia strajku w Stoczni Gdańskiej. Pierwszym postulatem protestujących było przywrócenie jej do pracy. Walentynowicz wraz z Aliną Pieńkowską doprowadziła do kontynuacji strajku w dniu 16 sierpnia i przeobrażenia go w strajk solidarnościowy z robotnikami strajkującymi w innych zakładach pracy. Zapoczątkowana tym narastająca fala strajków i protestów w wielu miejscach Polski zmusiła komunistów do negocjacji i zawarcia porozumienia ze strajkującymi oraz doprowadziła do powstania NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 roku była internowana i więziona.
Zginęła w Smoleńsku 10 kwietnia 2010. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w uznaniu jej zasług dla utworzenia wielkiego ruchu „Solidarności” i odzyskania przez Polskę niepodległości oraz składając hołd jej niezłomnej postawie, ustanowił r. 2019 Rokiem Anny Walentynowicz.
(as)
