Rocznica pogromu

 

Wczoraj, 9 listopada, minęła 82. rocznica nazistowskiego pogromu Żydów nazywanego też Nocą Kryształową. Uroczystości pamięci zorganizowano jak co roku w całych Niemczech. W Szczecinie przedstawiciele Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów i Szczecińskiej Gminy Żydowskiej złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą synagogę spaloną przez nazistów 9 listopada 1938 roku. Kwiaty złożono na miejscu spalonych synagog m.in. w Pasewalku, Greifswaldzie, Anklam.

W nocy z 9 na 10 listopada zorganizowane oddziały SA i SS dokonały w całych Niemczech napadów na Żydów. Spłonęło 1406 synagog i domów modlitwy, zniszczono 8 tysięcy sklepów prowadzonych przez Żydów, splądrowano cmentarze. Wskutek tych wydarzeń zginęło ponad 1300 osób, 30 tysięcy uwięziono w obozach Dachau, Sachsenhausen i Buchenwald.

We współczesnych Niemczech 9 listopada jest Dniem Pamięci Ofiar Narodowego Socjalizmu. Uroczystości pamięci zorganizowano m.in. w Berlinie. Były symboliczne ze względu na pandemię. Premier Meklemburgii-Pomorza Przedniego Manuela Schwesig odwiedziła synagogę w Schwerinie. Rabin Yuriy Kadnykow zwrócił uwagę na dzisiejszy antysemityzm. Mówił o ubiegłorocznym zamachu na synagogę w Halle i niedawnym zamachu w żydowskiej dzielnicy Wiednia. Podkreślił, że żydowskie gminy w Meklemburgii-Pomorzu Przednim liczą dziś więcej członków niż przed rokiem 1933.

Od 2 listopada Międzynarodowy Marsz Żywych prowadzi światową kampanię solidarności „Niech stanie się światłość”, zwróconą przeciw antysemityzmowi, nienawiści, rasizmowi i nietolerancji. Została przygotowana na rocznicę Nocy Kryształowej – pogromu, który był zapowiedzią Holocaustu. Nazwa Noc Kryształowa wzięła się od kawałków szkła i kryształów zalegających chodniki przed splądrowanymi mieszkaniami i sklepami Żydów.

Kampania trwa on-line na stronie www.motl.org/let-there-be-ligth. Można zostawić na niej swój wpis i można też dołączyć do światowego wezwania: „Zjednoczmy świat, rzucając światło ponad ciemnością nienawiści”. Organizatorzy cytują zdanie dr. Samuela Rosenmana, przewodniczącego Marszu Żywych: „Dajmy wyraz przesłaniu, że ataki na Żydów oraz przedstawicieli wszystkich innych wyznań, ras i światopoglądów są niedopuszczalne”.

Wśród partnerów akcji są organizacje i osoby prywatne z Izraela i  całego świata, m.in. społeczność żydowska zgromadzona wokół synagogi we Frankfurcie nad Menem. Z Polski akcję wspierają m.in.: Pawilon Chabad – placówka edukacyjna na terenie dawnego getta w Warszawie, Centrum Społeczności Żydowskiej w Krakowie, Gmina Żydowska w Gdańsku, Fundacja Wspierania Więzi Lokalnych Linking, Muzeum w Tykocinie, Synagoga im. Małżeństwa Nożyków w Warszawie, Synagoga Rutka w Dzierżoniowie, synagogi Pod Białym Łabędziem i „Na Wygonie” we Wrocławiu.

(b.t.)