Rzepak jest rośliną o bardzo dużych wymaganiach pokarmowych. Pomimo dużego, głębokiego systemu korzeniowego składniki pokarmowe pobiera dość słabo, dlatego potrzebuje solidnego nawożenia. Zbyt niski odczyn (pH w 1 M KCl poniżej 6) zakłóca rozwój systemu korzeniowego, czyli decyduje o powodzeniu uprawy.
Pamiętajmy, że uprawiając coraz bardziej wydajne odmiany rzepaku, musimy stosować precyzyjne nawożenie, bo tylko wtedy wykorzystamy ich potencjał plonowania. To składniki pokarmowe pobrane przez rośliny we wczesnych fazach wzrostu decydują o ilości pąków kwiatowych na pędzie głównym i rozgałęzieniach bocznych oraz ilości łuszczyn, ich wielkości, a więc wielkości plonu. Około 40 proc. wegetacji rzepaku przypada na jesień i wtedy programuje się plon. Nawet lekko „podgłodzony” jesienią rzepak wiosną wolniej się regeneruje. Dobrze rozwinięte i ukorzenione rośliny mniej dotkliwie znoszą niekorzystne warunki pogodowe.
Nawożenie efektywne to nawożenie zbilansowane
O dobrym jesiennym rozwoju rzepaku decyduje wcześniej uregulowany odczyn gleby. Fosfor i potas zawsze najlepiej stosować pod pług, by głębiej je rozmieścić, bo wtedy mogą być pobierane także po powierzchniowym przesuszeniu się gleby. Dawkę nawozu wieloskładnikowego ustala się zawsze względem fosforu, czyli najdroższego składnika. Rzepak z 1 toną nasion (bez słomy) pobiera 18 kg fosforu, a zasobność gleby w fosfor i potas decyduje o wyborze nawozu.
Trafnie wybrać nawóz, by zbilansować dawkę
Ze względu na około 3-krotnie większe pobieranie potasu niż fosforu przez rzepak, zaleca się stosować nawóz kompleksowy o jak najszerszym stosunku fosforu do potasu (P:K), a jest to: POLIFOSKA® 5 i POLIFOSKA® PLUS (P:K-1:2, czyli na 1 kg fosforu przypadają 2 kg potasu), POLIFOSKA® KRZEM (P:K-1:2,7) lub POLIFOSKA® PETROPLON (P:K-1:3). Przedsiewnie najlepszym nawozem pod rzepak jest POLIFOSKA® PETROPLON, ponieważ pokrywa jesienne potrzeby rzepaku również względem siarki i boru, więc zabezpiecza jesienią „zdrowy” rozwój roślin, ograniczając występowanie chorób, w tym szarej pleśni.
Rzepak potrzebuje jesienią nie tylko fosforu i potasu, ale także dużo azotu i mikroskładników. Niedobór azotu amonowego w glebie działa niekorzystnie na rozwój rzepaku już od 3.–4. liścia (BBCH 13). W I i II dekadzie października rzepak nie powinien wykazywać niedoborów składników pokarmowych.
Jesienią w glebie powszechna jest fiksacja azotu. Jest to zakłócenie dostępności azotu po uprawie zbóż i przyoraniu słomy. By słoma w glebie jak najszybciej się rozłożyła, powinna być dobrze rozdrobniona i wymieszania, z glebą oraz zasilona azotem w formie POLIFOSKI®21 lub mocznika.pl®.
Wyniki badań wskazują, że rzepak zawsze dobrze reaguje na jesienne nawożenie azotem amonowym i amidowym z magnezem w jednorodnej granuli, czyli POLIFOSKĄ® 21 lub mocznikiem.pl®. Bardzo efektywne jest stosowanie 200-300 kg/ha POLIFOSKI® 21 na słomę lub przedsiewnie. Na brak tej dawki azotu i siarki rzepak może reagować zwolnionym wzrostem, purpurowieniem liści itd. Od fazy 5. liścia interwencyjnie zaleca się wówczas dolistnie mocznik.pl®, by jak najszybciej skrócić okres głodu azotowego. Dolistnie wystarczy 10-proc. roztwór mocznika.pl® (10 kg mocznika.pl® w 100 litrach wody) z dodatkiem 3–5-proc. siarczanu magnezu. Bardzo ważne jest w fazie około 5. liścia zastosować dolistnie pierwszą dawkę boru i manganu, a gdy nie stosowano wcześniej POLIFOSKI® 21, także siarkę (np. siarczan magnezu); nawet w pierwszej dekadzie października. Pamiętajmy jednak, że przez liście rośliny bardzo dobrze pobierają m. in. azot i magnez, ale bardzo słabo siarkę. Siarkę rośliny pobierają głównie z gleby, przez korzenie.
Późnym latem (na przyorywaną słomę) i jesienią nie stosować saletrzanej formy azotu, bo rośliny rzepaku słabo się ukorzenią i nie zahartują na zimę.
Więcej informacji o nawozach i nawożeniu uzyskać można na stronie www.polifoska.pl i www.nawozy.eu.
Adam GRZEŚKOWIAK
