Wniosek o wpisanie Stoczni Gdańskiej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO złożyli w piątek (31 stycznia) w Paryżu przedstawiciele Polski pod przewodnictwem wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdaleny Gawin oraz wiceprezydenta Gdańska Alana Aleksandrowicza.
– Stocznia to miejsce o wyjątkowej wartości nie tylko dla Polski, ale też dla całej Europy, dlatego tak ważne jest, aby zachować je dla przyszłych pokoleń - podkreśla dr hab. prof. IH PAN Magdalena Gawin, wiceminister kultury. - To bezcenne świadectwo przeszłości, ale także teren znajdujący się w sercu współczesnego miasta. Chcielibyśmy połączyć ze sobą te dwa aspekty i stworzyć na tym obszarze „smart city”, czyli przyjazne miejsce do życia, pracy, wypoczynku, tętniące kulturą, a jednocześnie funkcjonujące z poszanowaniem zabytkowej tkanki kompleksu. Aby to osiągnąć, konieczne jest porozumienie wszystkich interesariuszy, w tym właścicieli poszczególnych obiektów oraz urzędów i instytucji. Pozwoli to zachować autentyzm i integralność, ale też ożywić ten obszar.
- Jako samorząd od dawna prowadzimy rozmowy ze służbami konserwatorskimi, instytucjami publicznymi oraz inwestorami na temat tego, jak zachować to unikalne gdańskie dziedzictwo, a jednocześnie stworzyć dzielnicę, która wpisze się swoim charakterem we współczesny urbanistyczny charakter miasta – mówi Alan Aleksandrowicz, wiceprezydent Gdańska. - Tylko systemowe działania w połączeniu z realną ochroną pomogą nam odpowiednio zabezpieczyć i eksponować miejsce, które na zawsze zapisało się na kartach światowej historii
W uzasadnieniu wniosku podkreślono, że „Stocznia Gdańska stanowi znakomity przykład wielkoskalowego zakładu przemysłowego. Po II wojnie światowej był to największy producent statków w Polsce i całym Bloku Wschodnim, który zatrudniał tysiące pracowników. Jednocześnie dla ludzi w komunistycznej Europie było to „okno na świat”. (…) Sieć budynków ulic i otwartych przestrzeni Stoczni Gdańskiej stała się świadkami wydarzeń będących kamieniem milowym w historii świata prowadzących do zjednoczenia demokratycznej Europy. Stocznia Gdańska – miejsce narodzin „Solidarności” i symbol upadku żelaznej kurtyny w Europie, z wielu powodów jest miejscem o ogromnym znaczeniu dla historii świata i wspólnego dziedzictwa ludzkości.”
Każdego roku państwa mogą zgłosić zaledwie jedną kandydaturę do wpisania na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Cykl formalnej oceny rozpoczyna się 1 lutego. Pierwszym krokiem jest zweryfikowanie zgłoszenia pod kątem kompletności przez Centrum Światowego Dziedzictwa. Jeśli zostanie ono pozytywnie rozpatrzone na tym etapie, następuje proces oceny merytorycznej, który trwa co najmniej 1,5 roku, a finalizuje go rekomendacja organizacji doradczej dla Komitetu Światowego Dziedzictwa. Następnie wniosek jest omawiany na sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa, odbywającej się zazwyczaj na przełomie czerwca i lipca każdego roku. Podczas tego wydarzenia Komitet podejmuje wiążącą decyzję.
Narodowy Instytut Dziedzictwa prowadzi kampanię wspierającą starania o wpis Stoczni na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Powstały m.in. filmy przygotowane we współpracy z popularnymi youtuberami i osobowościami z branży filmowej.
W akcję wsparcia dla Stoczni włączyli się także światowej klasy filmowcy. Twórcy wielkich kinowych hitów, m.in. „Informator”, czy „Pokój Marvina”, w krótkich filmach - przygotowanych dla NID - mówią o wolności, solidarności i przypominają, jak ogromną rolę Stocznia Gdańska odegrała w walce o demokrację.
(ip)
Fot. i film: NID
Na zdjęciu: (od lewej) Alan Aleksandrowicz - wiceprezydent Gdańska, Anna Gołębicka - szef projektu „Stocznia na UNESCO”, Mechtild Rössler - dyrektor Centrum światowego Dziedzictwa UNESCO, Magdalena Gawin - podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Alessandro Balsamo - chief nominations Unit CLT/WHC/NOM, Bartosz Skaldawski - dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
