Szczecińskie place to swojego rodzaju fenomen w skali kraju. Nic więc dziwnego, że jesteśmy z nich dumni i traktujemy je wręcz jako nasze dobro i element architektury, którym można się pochwalić na zewnątrz. Place wrosły na stałe w krajobraz miasta. Niektóre z nich jak np. plac Rodła są stosunkowo młode – inne powstały wraz z rozbudową Szczecina w XIX wieku, a jeszcze inne (funkcjonujące jako rynki miejskie) sięgają początkami średniowiecza.
Prezentowane dziś zdjęcia pochodzą z archiwum naszego stałego Czytelnika, p. Mirosława Zieziuli. Wszystkie fotografie wykonano w październiku 1966 roku. W tamtych czasach październik był miesiącem, w którym uroczyście obchodzono rocznicę Wielkiej Rewolucji Październikowej. Budynki, ulice i place były przystrojone we flagi i transparenty z hasłami sławiącymi (posługując się ówczesną nowomową) zdobycze Wielkiego Października.
W tym kontekście bardzo ciekawe jest zdjęcie przedstawiające pl. Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (Zgody). Na budynku widać fragment hasła propagandowego, które w pierwszej części jest niedokończone lub uległo zniszczeniu: SOCJAL(IZM) ZWYCI(ĘŻY).
Poniżej, już na samym placu stoi budka z napisem MO. To skrót od Milicja Obywatelska będącą nie tylko strażnikiem porządku, ale także socjalistycznego ładu. Patrząc w głąb al. Wojska Polskiego, widzimy lokal „Lucynka i Paulinka” oraz neon kina „Kosmos”.
Ulicą sunie tramwaj linii nr 9, który za moment dojedzie do widocznego na kolejnym zdjęciu placu Włodzimierza Lenina. Taką nazwę dzisiejszy plac Szarych Szeregów nosił w latach 1956-1991. I nadano mu ją na cześć „Wielkiego Wodza Światowej Rewolucji Proletariatu”.
Kolejne place widoczne na zdjęciach to Tadeusza Kościuszki, Zwycięstwa oraz Żołnierza Polskiego. Każdy z tych placów wart jest osobnego omówienia, bo na każdym z nich znajdują się budynki bądź inne obiekty godne chociażby krótkiej wzmianki. Ot, chociażby plac Żołnierza Polskiego, który aż kipi dynamiką sytuacji. Widać saturator, wózek do produkcji waty na patyku. Są też tramwaje, z których jeden jedzie po torowisku prowadzącym przez ulicę Obrońców Stalingradu (Edmunda Bałuki). To tramwaj linii nr 1 zmierzający w stronę Kombinatu Gastronomicznego „Kaskada” i dalej aż w kierunku zajezdni „Pogodno”, Toru Kolarskiego i Głębokiego.
Dziś prezentowane na naszych zdjęciach place diametralnie zmieniły swój wygląd co ma związek m.in. z tzw. torową rewolucją i chociażby z przebudową wszystkich widocznych na zdjęciach placów – zmieniły się praktycznie nie do rozpoznania.
* * *
Zachęcamy Czytelników do zajrzenia do rodzinnych albumów. Na pewno znajdą się w nich zdjęcia będące świadectwem przemian w Szczecinie. Szkoda, aby widoczne na nich budynki i ludzie zostały na kolejne lata w szufladach. Zdjęcia i Państwa wspomnienia chętnie opublikujemy. Razem stworzymy wspaniałą galerię prezentującą przemiany Szczecina na przełomie lat. Kontakt z autorem: krzysztof.zurawski@24kurier.pl. ©℗
Krzysztof ŻURAWSKI
