Jutro (czwartek) mija 77. rocznica wyzwolenia Auschwitz, niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady. Patronat nad uroczystościami, które odbędą się na terenie obozu, a w których ze względów pandemicznych weźmie udział niewiele osób, objął prezydent Andrzej Duda. Głównym motywem uroczystości będzie początek Zagłady, która zaczęła się w 1942 r. Do czasu wyzwolenia Auschwitz przez żołnierzy Armii Czerwonej naziści zamordowali tam 1,1 mln osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców radzieckich, ludzi innych narodowości.
W RFN rocznica wyzwolenia Auschwitz jest państwowym Dniem Pamięci Ofiar Narodowego Socjalizmu. Na specjalnej sesji Bundestagu przemawiać będą Inge Auerbacher, która jako dziecko była więziona w Theresienstadt, i prezydent Knesetu Mickey Levy. Muzycy Opery Praskiej wykonają utwory kompozytorów więzionych w Theresienstadt – Hansa Krása i Leny Stein-Schneider, a kantor Yoed Sorek zaśpiewa pieśni buntu Żydów przeciw nazistom napisane przez Hirscha Glicka (1922-1944) i zebrane przez Shmerke Kaczerginskiego (1908-1954). Przed gmachem Bundestagu, w ramach kampanii pamięci, której patronuje Światowy Kongres Żydów, umieszczono wielki napis: #WeRemember (Pamiętamy).
Hirsch Glick i Shmerke Kaczerginski byli uczestnikami ruchu oporu w getcie w Wilnie. Hirsch Glick napisał m.in. pieśń „Zog nit keynmol, az du geyst dem letstn veg” („Nigdy nie mów, że idziesz ostatnią drogą”), uważaną za hymn żydowskiego ruchu oporu. Shmerke Kaczerginski opublikował po wojnie w Łodzi pierwszy zbiór pieśni, które powstały w gettach. Po pogromie kieleckim (1946) wyjechał do Paryża, a po kilku latach do Buenos Aires. Zginął w katastrofie samolotu.
W Bundestagu czynna jest wystawa o konferencji w Wannsee (1942), podczas której naziści podjęli decyzję o „ostatecznym rozwiązaniu kwestii żydowskiej”. Telewizja ZDF pokazała nowy film o konferencji. Wczoraj pamięć ofiar Zagłady uczcili w Berlinie prezydenci parlamentów Izraela, Austrii i Niemiec.
(b)
