W mediach społecznościowych rozgorzała dyskusja na temat szyku składników nazwy szczecińskiej szkoły. Chodzi konkretnie o nazwę Katolicka Szkoła Podstawowa imienia Świętej Rodziny w Szczecinie. Dyskutujący twierdzili, że taka kolejność elementów sugeruje, jakobyśmy mieli w Szczecinie „świętą rodzinę”. Aby usunąć tę niejednoznaczność proponowali, by nazwę miasta postawić tuż przy nazwie szkoły: Katolicka Szkoła Podstawowa w Szczecinie im. Świętej Rodziny albo pozbyć się przyimka: Katolicka Szkoła Podstawowa im. Świętej Rodziny – Szczecin.
Żadna z tych propozycji nie jest fortunna, zwłaszcza że nazwa jest zbudowana właściwie. Reguluje to akt prawny, a konkretnie – rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 2019 roku. Nazwa szkoły publicznej powinna zawierać odpowiednie określenie: Szkoła Podstawowa, Liceum Ogólnokształcące, Technikum itp., ponadto numer porządkowy wyrażony cyfrę arabską (w przypadku liceum ogólnokształcącego – cyfrą rzymską), imię szkoły (jeżeli takie nadano), nazwę miejscowości, w której szkoła ma siedzibę. Taki szyk składników zachowują nazwy większości szkół, na przykład: Szkoła Podstawowa nr 1 imienia Bolesława Chrobrego w Szczecinie, Katolicka Szkoła Podstawowa imienia Jana Pawła II w Szczecinie, I Liceum Ogólnokształcące imienia Marii Skłodowskiej-Curie w Szczecinie, II Liceum Ogólnokształcące imienia Mieszka I w Szczecinie.
Czy faktycznie umieszczona na ścianie szkolnego budynku nazwa Katolicka Szkoła Podstawowa im. Świętej Rodziny w Szczecinie jest myląca? Czy uzasadnione jest łączenie członu: imienia Świętej Rodziny z członem lokalizującym siedzibę szkoły: w Szczecnie? Nie, to nie jest właściwa interpretacja. Bo nawet jeśli się komuś oba człony jakoś humorystycznie połączą, to jego językowa kompetencja powinna podpowiedzieć właściwy sens nazwy. Jeśli nie mamy zastrzeżeń do nazwy Szkoła Podstawowa nr 54 imienia Janusza Korczaka w Szczecinie, to oczywiste, że nie powinniśmy mieć zastrzeżeń do Katolickiej Szkoły Podstawowej imienia Świętej Rodziny w Szczecinie.
Inna rzecz, że wrażliwość na szyk wyrazów jest bardzo pożądana. Choć polszczyzna należy do języków, w których o znaczeniu decyduje gramatyka, a nie pozycja wyrazów w zdaniu, to jednak czasem ich kolejność bywa istotna. W nazwiskach wieloczłonowych kobiet, np. Anna Kowalska-Nowak, zawsze pierwszy człon jest nazwą rodową, drugi zaś jest nazwiskiem po mężu. W nazwiskach wieloczłonowych mężczyzn, np. Władysław Pobóg-Malinowski pierwszy człon jest herbem, drugi nazwiskiem. A gdy ktoś się nazywa Jan Zygmunt, to tylko szyk informuje, że Jan to imię, a Zygmunt to nazwisko.
Zatem podsumujmy: Katolicka Szkoła Podstawowa im. Świętej Rodziny jest nazwą konkretnej szkoły, a człon w Szczecinie jest tej nazwy uzupełnieniem. Niczego niewłaściwego w takim szyku nie widzę.
Ewa Kołodziejek
